متن کامل صورتجلسه بازجویی از میرزا رضا کرمانی
خیال کردم که اگر نایبالسلطنه را بکشم، ناصرالدّینشاه با این قدرت، هزاران نفر را خواهد کشت؛ پس باید قطع اصل شجر ظلم را کرد، نه شاخ و برگ را. این است که به تصوّرم آمد و اقدام کردم.
ادامه مطلبخیال کردم که اگر نایبالسلطنه را بکشم، ناصرالدّینشاه با این قدرت، هزاران نفر را خواهد کشت؛ پس باید قطع اصل شجر ظلم را کرد، نه شاخ و برگ را. این است که به تصوّرم آمد و اقدام کردم.
ادامه مطلبقتل ناصرالدین شاه یک عمل تروریستی نبود...در طی مشروطه، به میرزا رضا به عنوان مهیا کننده جاده انقلاب درود فرستاده میشد...نیت سیاسی در این قتل دخیل نبود...بدون قتل ناصرالدین شاه، انقلاب مشروطه به هر صورت اتفاق میافتاد.
ادامه مطلبنمیتوان تاثیر جریانات انقلابی غرب در ترور ناصرالدین شاه را منکر شد...با مرگ ناصرالدین شاه گونهای شتاب انقلابی در طرد دستگاه قاجار به وجود آمد.
ادامه مطلببعید میدانم ترور ناصرالدین شاه تحت تأثیر اندیشههای سیدجمال بوده باشد...زمانی که شاه ترور شد، سیدجمال در قید حیات نبود، پس نمیتوانست انتساب این ترور را به خود سلبا یا ایجاد تکذیب یا تأئید کند.
ادامه مطلبمعروف است که به میرزا رضا کرمانی در زندان گفتند: به فرض که شاه ظالم بود و تو او را کشتی اما کدام بیسمارکی را جلوی دروازه تهران دیده بودی که جایگزین ناصرالدین شاه کنی؟... قتل شاه قاجار، خداحافظی با استبداد مطلقه بود و انقلاب مشروطه مقوم این دستاورد.
ادامه مطلبترور سیاسی ناصرالدین شاه در بستری متفاوت شکل گرفت و شاید بتوان آن را به عنوان یکی از اولین نمونههای عملیات چریکی شناسایی کرد...میرزا رضا در اعترافاتش نامی از سید جمال نبرد و از جور ناصرالدین شاه و بی خیالیها و عیشهایش ناراحت بود.
ادامه مطلبترور ناصرالدین شاه الزاما به معنی اقدام سیاسی حساب شده برای بهرهبرداری سیاسی نبوده است...این ترور متاثر از رمانتیکهای انقلابی و فضای جهانی نبود...ترور ناصرالدین شاه زمینهساز انقلاب مشروطیت نبود.
ادامه مطلباگر نبود عداوت شخصی سیدجمالالدین در حق ناصرالدین شاه بابت بدرفتاری و تبعید از ایران، شاید میرزا رضا هیچ وقت دست به کاری چنین بزرگ نمیزد... شاه جدید اگرچه خیال کشتن میرزا رضا را نداشت اما به تحریک یکی از روحانیون دربار دستور به قتل او داد.
ادامه مطلبدر همان نقطه که سید را کشیدند، در همان نقطه گلوله به شاه خورد...اگر ظلمی میشد، از بالا میشد...از این خیال من و نیت کشتن شاه احدی غیر از خودم و سید اطلاع نداشت...پس قطع اصل شجر ظلم را باید کرد نه شاخ و برگ را.
ادامه مطلب