محمدمهدی جعفری: توده‌ای‌ها هم به نمازجمعه آیت‌الله طالقانی می‌آمدند
محمدمهدی جعفری که مسوول مقدمات نماز بوده، در گفت‌وگویی با روزنامه روزگار که حسین سخنور انجام داده، درباره جزییات برگزاری نماز جمعه و تاثیری که خطبه‌های طالقانی در آن مقطع داشت، سخن گفته است. محمدمهدی جعفری از جوانی شاگرد و همراه آیت‌الله طالقانی بوده و در نگارش کتاب «پرتوی از قرآن» با ایشان همکاری داشته است. او از جمله اعضای نهضت آزادی است که به دوره اول مجلس راه یافت و پس از آن بیشتر به فعالیت‌های علمی و تحقیقات مذهبی همچون ترجمه کتاب معروف امام علی عبدالفتاح عبدالمقصود پرداخت و هم‌اکنون استاد دانشگاه علوم حدیث است. در ادامه بخش‌هایی از این گفت‌وگو را می‌خوانید؟
* اقامه نماز جماعت توسط آیت‌الله طالقانی سابقه طولانی دارد و به دوران پیش از انقلاب باز می‌گردد. ایشان در بین سال‌های ۴۳ تا ۴۶ که در زندان قصر هم بودند، نمازجمعه می‌خواندند. منتها فقط خطبه‌های آن را می‌خواندند بدون آنکه نماز را اقامه کنند.
* بعد از سال ۴۶ هم وقتی مرحوم طالقانی از زندان آزاد شدند. در سال ۴۷ اولین نمازجمعه تهران مستقل از دولت را در منطقه نارمک در مسجد جامع نارمک اقامه کردند. امام جماعت این مسجد، آقای واحدی برادر شهید واحدی از اعضای فداییان اسلام بود. آیت‌الله طالقانی وقتی برای اولین بار در این مسجد نمازجمعه اقامه کردند، مسوولیت این کار را به خود آقای واحدی واگذار کردند، و مرتب در آن مسجد نمازجمعه اقامه می‌شد و خیلی از انقلابیون به آنجا می‌رفتند. تا اینکه آیت‌الله طالقانی برای بار دوم در سال ۵۴ به زندان رفتند، در این فاصله آیت‌الله منتظری در زندان نمازجمعه می‌خواندند که بالاخره ایشان آزاد شدند و انقلاب شد.
* در همان اوایل مردادماه ۵۸ بود که آقای طالقانی تلفن زدند به قم، چون آن زمان امام (ره) در قم مستقر بودند. پیغام دادند به سیداحمدآقا که به امام (ره) بگویید حالا که نظام جمهوری اسلامی برقرار شده است دستور فرمایید نمازجمعه هم اقامه شود. احمدآقا پیام را رسانده بود و امام (ره) گفته بودند خودشان (مرحوم طالقانی) این کار را انجام دهید و نمازجمعه را بخوانید. اما آیت‌الله طالقانی گفتند امام (ره) ولی‌امر هستند برای این کار حکم بدهند و امام (ره) هم گفته بودند شما این جمعه را بخوانید تا من حکم شما را بنویسم و بفرستم.
* من مسوول کارهای مقدماتی بودم که از هماهنگی شعار‌ها تا بررسی خطابه‌های مختلف شامل آن می‌شد و موظف بودم ابتدا همه آن‌ها را به آیت‌الله طالقانی گزارش دهم. به طور کلی همه کسانی که در دفتر مرحوم طالقانی بودند در برگزاری نمازجمعه‌های تهران فعال بودند.
* کسانی که در دفتر بودند از خود آیت‌الله طالقانی پرسیدند کجا را آماده کنیم. ایشان پاسخ دادند دانشگاه تهران از همه جا مناسب‌تر است. آنجایی که نماز اقامه شد زمین چمن دانشگاه بود که هم وسیع بود و مناسب و هم خود دانشگاه موقعیت مرکزی داشت و برای تهرانی‌ها دسترسی خوبی داشت. اطراف دانشگاه هم موقعیت مناسبی داشت، چون از نماز دوم و سوم به بعد بود که دانشگاه پر می‌شد و جمعیت به خیابان‌های اطراف می‌رفتند، در آن زمان هنوز هیچ امکاناتی هم فراهم نشده بود. فقط یک کانتینر آوردند و حتی میکروفون را هم در دست می‌گرفتند.
* همه تفکرات در آن نماز‌ها حضور داشتند اما ظهور و بروزی نداشتند. مثلا خاطرم هست که برخی از توده‌ای‌ها به نمازجمعه می‌آمدند و وقتی به آن‌ها می‌گفتیم شما که اعتقادی ندارید چرا شرکت می‌کنید، می‌گفتند چون تجمعی است و می‌توان پشت آیت‌الله طالقانی جمع شد، ما می‌آییم.
* آیت‌الله طالقانی معمولا از دولت موقت حمایت می‌کردند و شرایط خاص کشور را به منتقدانشان یادآوری می‌کردند زیرا در آن مقطع و پس از آن هم عده‌ای بودند که مدام به دولت موقت خرده می‌گرفتند که آن دولت نمی‌تواند در مسیر انقلاب گام بردارد و راه دیگری را می‌رود. مجموع خطبه‌های ایشان در شش نمازجمعه که اقامه کردند چاپ و منتشر شده است. ایشان غیر از این شش نماز، یک نماز عید فطر هم دارند که در مجموع نکات بسیار راهگشایی در این سخنرانی‌ها عنوان کردند.
نظر شما :