از طاعون سیاه تا کرونا؛ بیماری‌های همه‌گیر در طول تاریخ
سازمان جهانی بهداشت روز چهارشنبه (۲۱ اسفند) شیوع بیماری «کووید ۱۹» را که به دنبال ابتلا به ویروس جدید کرونا پدید می‌آید «بیماری همه‌گیر» اعلام کرد.
تاکنون نزدیک به ۱۲۰ هزار نفر در بیش از ۱۱۰ کشور جهان به نوع جدید ویروس کرونا مبتلا شده‌اند. از این تعداد بیش از ۴۳۰۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند.
چین، ایتالیا، ایران، کره جنوبی و فرانسه در صف اول کشورهایی هستند که با شیوع گسترده ویروس جدید کرونا دست و پنجه نرم می‌کنند.
بیماری‌های همه‌گیر در سطح جهان پیش از این نیز سابقه داشته است. در این گزارش شیوع تعدادی از بیماری‌های همه‌گیر در طول تاریخ را که تلفات زیادی برجای گذاشتند بررسی کرده‌ایم.
طاعون ژوستینین
شیوع طاعون در امپراتوری بیزانس (روم شرقی) و امپراتوری ساسانی که در سال‌های ۵۴۱ یا ۵۴۲ پس از میلاد مسیح آغاز شد تا دو قرن ادامه یافت. این بیماری همه‌گیر در این مدت جان دست‌کم ۲۵ میلیون نفر را گرفت. این رقم معادل ۱۳ تا ۲۶ درصد جمعیت جهان در آن زمان بود.
تخمین زده می‌شود که طاعون ژوستینین جمعیت قاره اروپا را ظرف تنها ۱۲ ماه به نصف کاهش داد. این بیماری همه‌گیر در زمان اوج شیوع خود روزانه جان پنج هزار نفر را می‌گرفت.
طاعون ژوستینین همچنین باعث شد که ۴۰ درصد از جمعیت شهر قسطنطنیه، پایتخت امپراتوری بیزانس بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست بدهند.
طاعون سیاه
شیوع دوباره طاعون که این بار به طاعون سیاه یا «مرگ سیاه» مشهور شد از سال ۱۳۳۴ میلادی آغاز شد. این بیماری همه‌گیر که در اروپا، آفریقا و آسیا شیوع یافت بین ۷۵ تا ۲۰۰ میلیون کشته بر جای گذاشت. موش‌ها نقش مهمی در انتقال این بیماری و شیوع آن داشتند.
بیماری طاعون سیاه ابتدا همانند ویروس جدید کرونا در استان هوبی چین شیوع یافت. پس از شیوع این بیماری در استان هوبی در سال ۱۳۳۴ این بیماری به سرعت به استان‌های دیگر چین سرایت کرد. تاتارها در سال ۱۳۴۶ میلادی طاعون سیاه را به اروپای شرقی منتقل کردند. تخمین زده می‌شود که بین ۳۰ تا ۶۰ درصد جمعیت اروپا به دلیل ابتلا به طاعون سیاه تلف شدند. تخمین زده می‌شود که بین ۳۰ تا ۶۰ درصد جمعیت اروپا به دلیل ابتلا به طاعون سیاه تلف شدند.
آنفلوآنزای اسپانیایی
شیوع بیماری آنفلوآنزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ میلادی پس از پایان جنگ جهانی اول آغاز شد. از این بیماری به عنوان یکی از مرگبارترین بیماری‌های همه‌گیر تاریخ یاد می‌شود. آنفلوآنزای اسپانیایی در آسیا، اروپا، آمریکای شمالی و حتی قطب شمال و برخی جزایر دورافتاده اقیانوس آرام فراگیر شد. بیش از نیم میلیارد نفر به آنفلوآنزای اسپانیایی مبتلا شدند که از این تعداد بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون نفر جان خود را از دست دادند.
یکی از تفاوت‌های آنفلوآنزای اسپانیایی با آنفلوآنزاهای قبلی این بود که بسیاری از مبتلایان بزرگسال و جوان جان خود را از دست دادند. این در حالی است که در آنفلوآنزاهای قبلی اغلب افراد مسن و کودکان کشته می‌شدند. شیوع این بیماری همه‌گیر تا ماه دسامبر سال ۱۹۲۰ ادامه یافت.
آنفلوآنزای آسیایی
شیوع ویروس آنفلوآنزای آسیایی که در سال ۱۹۵۶ میلادی آغاز شد در چین، سنگاپور، هنگ کنگ و آمریکا جان دو میلیون نفر را گرفت. نزدیک به ۷۰ هزار نفر از قربانیان آمریکایی بودند.
تخمین زده می‌شود که در مجموع بین ۲۵۰ میلیون تا یک میلیارد نفر تا سال ۱۹۵۸ به این بیماری مبتلا شدند. اغلب قربانیان افراد مسن بودند. ویروس آنفلوآنزای آسیایی نوعی از آنفلوانزای پرندگان بود.
شیوع «اچ‌آی‌وی»، ایدز
«اچ‌آی‌وی» به عنوان ویروسی که عامل بیماری ایدز است اولین بار در سال ۱۹۷۶ در جمهوری دموکراتیک کنگو مشاهده شد. شیوع این ویروس از سال ۱۹۸۱ تاکنون جان ۳۶ میلیون نفر را گرفته است.
تخمین زده می‌شود که هم اکنون حدود ۳۸ میلیون نفر در جهان به «اچ‌آی‌وی» مبتلا هستند. پیشرفت‌های پزشکی باعث شده که امید به زندگی مبتلایان به این ویروس اکنون با مصرف دارو به اندازه افراد عادی است. این در حالی است که مبتلایان در کشورهای توسعه‌نیافته به دلیل هزینه بالا همچنان برای دسترسی به داروها با مشکل روبرو هستند. در همین راستا در سال ۲۰۱۸ حدود ۷۷۰ هزار نفر به دلیل ابتلا به ایدز جان خود را از دست دادند. دوره اوج ابتلا به «اچ‌آی‌وی» در فاصله بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۲ بود.
آنفلوآنزای خوکی
شیوع ویروس آنفلوآنزای خوکی در سال ۲۰۰۹ از مکزیک آغاز شد و تا پایان سال ۲۰۱۰ ادامه یافت. نتیجه یک تحقیق دانشمندان که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد نشان می‌دهد که بین ۱۱ تا ۲۱ درصد جمعیت جهان به این ویروس مبتلا شدند. کارشناسان سازمان جهانی بهداشت بر این باور هستند که حدود ۲۸۴ هزار و ۵۰۰ نفر از مبتلایان در سطح جهان جان خود را از دست دادند.
سازمان جهانی بهداشت در نوامبر سال ۲۰۰۹ اعلام کرد که موارد ابتلا به ویروس آنفلوآنزای خوکی در ۱۹۹ کشور یا منطقه جهان گزارش شده است.
منبع: یورونیوز
نظر شما :