روزشمار ۴۴۴ روز گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی

برگرفته از کتاب «بحران»، نوشته هامیلتون جردن رئیس ستاد کاخ سفید
۰۴ آذر ۱۳۹۰ | ۱۷:۳۷ کد : ۷۳۸۲ ناگفته‌های تسخیر سفارت آمریکا
روز دوم: ایالات متحده آمریکا شرایط پیشنهادی ایران را در مورد بازگرداندن شاه به ایران رد می‌کند...شانزدهمین روز: سه نفر از گروگان‌ها آزاد می‌شوند...روز پنجاهم: یک درخت نوئل از طرف آمریکا به گروگان‌ها اهدا شد...سیصد و چهاردهمین روز: امام خمینی برای آزادی گروگان‌ها چهار شرط اعلام می‌نماید...چهارصد و چهل و چهارمین روز: نیم ساعت بعد از آنکه ریگان رسما ریاست‌جمهوری آمریکا را عهده‌دار شد، گروگان‌ها آزاد شدند.
روزشمار ۴۴۴ روز گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی

۴ نوامبر ۱۹۷۹ (۱۳ آبان ماه ۱۳۵۸) ـ روز اول گروگان‌گیری: سفارت ایالات متحده آمریکا در تهران توسط دانشجویان چریک مورد حمله و تجاوز قرار گرفته و کلیه آمریکایی‌های داخل سفارت را به گروگان گرفتند. دانشجویان استرداد محمدرضا پهلوی، شاه ایران را که به آمریکا پناهنده شده و در نیویورک بستری گردیده خواستار بودند. دولت آمریکا از انجام درخواست آن‌ها خودداری می‌نماید.

 

۵ نوامبر ـ روز دوم: ایالات متحده آمریکا شرایط پیشنهادی ایران را در مورد بازگرداندن شاه به ایران رد می‌کند. جودی پاول، سخنگوی کاخ سفید واشنگتن ورود شاه را به آمریکا به علت اصول و عواطف بشردوستانه توجیه نموده و تمایل قطعی آمریکا را به استقرار روابط دوستانه و ثمربخش توأم با احترام متقابل بین دو کشور اعلام می‌کند.

 

۱۲ نوامبر ـ نهمین روز: کار‌تر دستور متوقف کردن واردات نفت از ایران را صادر می‌نماید.

 

۱۴ نوامبر ـ یازدهمین روز: به دستور کار‌تر، ایالات متحده آمریکا کلیۀ دارایی‌های رسمی ایرانی‌ها را در بانک‌های آمریکا توقیف می‌کند.

 

۱۷ نوامبرـ چهاردهمین روز: آیت‌الله خمینی به چریک‌ها دستور می‌دهد که کلیه زن‌ها و همچنین سیاهپوستان دستگیر شده در سفارت را در صورتی که در مظان اتهام به جاسوسی نیستند آزاد نمایند.

 

۱۹ نوامبر ـ شانزدهمین روز: سه نفر از گروگان‌ها آزاد می‌شوند. از آن جمله دو نفر آن‌ها از سیاهپوستان متعلق به افراد نیروی دریایی و یک زن سفیدپوست که سمت منشی‌گری را عهده‌دار بوده است. ده نفر از گروگان‌ها که می‌بایستی آزاد می‌شدند در یک مصاحبه مطبوعاتی در تهران شرکت نمودند.

 

۲۰ نوامبر ـ روز هفدهم: ده نفر دیگر از آمریکایی‌های دستگیر شده آزاد شدند. کاخ سفید اقدام به صدور اعلامیه‌ای می‌کند که به موجب آن ایالات متحده آمریکا راه حل مسالمت‌آمیز را در مورد اختلافاتی که با آن درگیر شده مرجح دانسته و متوسل به اصول و موازینی که در منشور سازمان ملل متحد به صورت وسیله و داروی حل و فصل مناقشات ذکر گردیده توصیه می‌نماید.

 

۲۲ نوامبر ـ روز نوزدهم: سیزده نفر از گروگان‌های آمریکایی که در روزهای ۱۹ و ۲۰ نوامبر آزاد شده‌اند در مراسم روز شکرگزاری وارد واشنگتن شده و ۵ نفر از دستگیرشدگان غیرآمریکایی که در محل سفارت توقیف شده بودند، آزاد گردیدند.

 

۲۵ نوامبر ـ روز بیست و دوم: کورت والد‌هایم، دبیرکل سازمان ملل متحد، شورای امنیت را جهت بحث و رسیدگی در مورد وقایع ایران دعوت به اجلاس فوق‌العاده می‌نماید.

 

۲۷ نوامبر ـ روز بیست و چهارم: شورای امنیت سازمان ملل متحد تشکیل جلسه داده و به مدت ۱۶ دقیقه بیانات والد‌هایم را دایر به دعوت دو کشور آمریکا و ایران در مورد اجتناب از هر نوع عمل و اقدامی که سبب سرایت آتش به باروت بشود استماع نموده و سپس جلسه بعدی شورای امنیت برای روز اول دسامبر دعوت می‌شود.

 

۲۸ نوامبر ـ روز بیست و پنجم: ابوالحسن بنی‌صدر که در کار گروگان‌گیری در زمره میانه‌رو‌ها شناخته شده و اظهار داشته بود که به نظر وی دستگیری و اسارت اتباع آمریکایی در سفارت نبایستی عملی غیرمشخص و نامحدود تلقی شود، بجای صادق قطب‌زاده که طرفدار فکر و ایده عدم آزادی گروگان‌ها تا زمان استرداد شاه بود به سمت وزیر امور خارجه تعیین گردید.

 

۲۹ نوامبر ـ روز بیست و ششم: ایالات متحده آمریکا از دیوان داوری بین‌المللی «لاهه»، درخواست کرد که به فوریت و خارج از نوبت عمل گروگان‌گیری را توسط ایران در دستور کار رسیدگی خود قرار دهد. طی درخواست مذکور ایالات متحده جلب توجه می‌نماید که دولت ایران از اصل مربوط به «تعهدات و الزامات بین‌المللی در مصونیت دیپلمات‌های آمریکایی» سرپیچی نموده است.

 

اول دسامبر (۱۰ آذرماه ۱۳۵۸) ـ روز بیست و هشتم: شورای امنیت سازمان ملل متحد، بحث و مذاکره در مورد بحران گروگان‌گیری را در ایران آغاز می‌نماید.

 

۲ دسامبر ـ روز بیست و نهم: شاه بیمارستان نیویورک را به مقصد بیمارستان نظامی پایگاه هوایی لاکلاند در ایالت تگزاس واقع در نزدیکی شهر سان‌آنتونیو ترک می‌نماید.

 

۱۲ دسامبر ـ روز سی و نهم: به دستور وزارت امور خارجه ۱۸۳ نفر از ماموران سیاسی ایران بایستی در مدت ۵ روز خاک ایالات متحده آمریکا را ترک نمایند.

 

۱۳ دسامبر ـ چهلمین روز: امام خمینی به قطب‌زاده اجازه می‌دهد که ناظران بی‌طرف می‌توانند به تهران آمده و از گروگان‌ها دیدن نمایند.

 

۱۵ دسامبر ـ روز چهل و دوم: پس از چهار روز مذاکرات سری دیپلماسی که توسط هامیلتون جردن دست راست پرزیدنت کار‌تر با ژنرال توریخوس پانامایی به عمل آمد شاه به طور موقت به پاناما پناهنده شده و در جزیره کونتادورا واقع در سی و پنج مایلی ساحل اقیانوس آرام مستقر می‌شود.

 

۲۱ دسامبر ـ روز چهل و هشتم: کار‌تر اعلام می‌نماید که ایالات متحده آمریکا از شورای امنیت سازمان ملل متحد درخواست دارد که محدودیت‌های اقتصادی علیه ایران اتخاذ شود.

 

۲۳ دسامبر ـ روز پنجاهم: یک درخت نوئل از طرف آمریکا به گروگان‌ها اهدا شده و دانشجویان برای شب نوئل جهت پذیرفتن سه نفر کشیش آمریکایی که برای انجام مراسم مذهبی به ایران می‌آیند، آماده می‌شوند.

 

۲۶ دسامبر ـ روز پنجاه و یکم: عالیجناب ویلیام سولیوان کوفن، عالیجناب ویلیام هوارد و برادر مذهبی به نام توماس گامبلتون به منظور انجام مراسم مذهبی روز نوئل وارد تهران شده و به همراهی کاردینال الجزایر به نام لئون اتین دوال به داخل سفارت آمریکا در تهران می‌روند.

 

۳۰ دسامبر ـ روز پنجاه و هفتم: دبیرکل سازمان ملل متحد (والد‌هایم) به شورای امنیت اطلاع می‌دهد که شخصا جهت مذاکره در مورد آزادی گروگان‌ها به تهران عزیمت خواهد کرد. قطب‌زاده ورود والد‌هایم را به ایران تایید و به او خوش‌آمد گفته ولی دانشجویان اسلامی نامبرده را متهم می‌کنند که فاقد شایستگی لازم بوده و از مذاکره با وی خودداری می‌نمایند.

 

۱ ژانویه ۱۹۸۰ (۱۱ دی ‌ماه ۱۳۵۸) ـ روز پنجاه و نهم: والد‌هایم وارد تهران می‌شود و استنباط می‌کند که نمی‌تواند نسبت به آزادی گروگان‌ها به مذاکره بپردازد. قطب‌زاده اعلام می‌نماید که مسافرت والد‌هایم به ایران منحصرا یک ماموریت به منظور کسب اطلاعات بوده و نامبرده نه عنوان میانجی و نه طرف مذاکره را خواهد داشت.

 

۳ ژانویه ـ روز شصت و یکم: آیت‌الله خمینی از ملاقات با والد‌هایم خودداری می‌نماید ولی نمایندگان و سخنگویان ایرانی و همچنین سازمان ملل متحد انجام یک رشته مذاکرات با سایر رهبران ایران را تایید می‌نمایند. دبیرکل سازمان ملل متحد متعهد می‌شود که تحقیقات لازم نسبت به تجاوزات به حقوق بشر را که رژیم شاه متهم به آنست معمول دارد.

 

۴ ژانویه ـ روز شصت و دوم: دانشجویان اشغال کننده سفارت از مقامات و مسوولان ایران تحویل بروس لینگن را خواستار می‌شوند. والد‌هایم تهران را به مقصد نیویورک ترک می‌نماید.

 

۱۴ ژانویه ـ روز هفتاد و دوم: شورای انقلاب به کلیه خبرنگاران آمریکایی به علت «گزارش‌های خلاف واقع» دستور ترک ایران را می‌دهد.

 

۱۷ ژانویه ـ روز هفتاد و پنجم: نامه‌هایی که توسط گروگان‌های آمریکایی در روز نوئل نوشته شده بود به مقصد آمریکا واصل می‌شود. رابرت اود در نامه خود از دولت آمریکا درخواست می‌کند که «اقدامات عاجل جهت نجات آن‌ها از وضعیت وحشتناک فعلی معمول دارند.»

 

۲۰ ژانویه ـ روز هفتاد و هشتم: کورت والد‌هایم، دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام می‌کند که فرمول خاصی برای حل و فصل بحران گروگان‌ها تنظیم و آماده نموده، ولی اضافه می‌کند که «حصول نتیجه این فرمول طولانی است.»

 

۲۳ ژانویه ـ روز هشتاد و یکم: قطب‌زاده اعلام می‌کند که رویو، رییس‌جمهور پاناما به وی اطلاع داده است که «توقیف شاه نزدیک است» و فقط دولت پاناما در انتظار اسناد و مدارک لازم جهت استرداد مشارالیه می‌باشد.

 

۳۰ ژانویه ـ روز هشتاد و هشتم: ۶ نفر از اتباع آمریکا که با کمک دولت کانادا موفق به فرار از ایران می‌شوند وارد پایگاه نظامی هوایی دوور (Dover) در ایالت دلاوار (Delaware) می‌گردند.

 

۴ فوریه (۱۵ بهمن ماه ۱۳۵۸) ـ نود و سومین روز: امام خمینی، ریاست‌جمهوری بنی‌صدر را قابل تنفیذ شمرد.

 

۷ فوریه ـ روز نود و ششم: بنی‌صدر رسما ریاست شورای انقلاب را برعهده می‌گیرد و در نتیجه شخصیت شماره ۲ ایران می‌شود که توسط خمینی نیز مورد تایید و پشتیبانی است بنی‌صدر به دانشجویان اشغالگر سفارت به سختی حمله کرده و از آن‌ها به نام «مخالفان دولت» یاد می‌کند.

 

۱۵ فوریه ـ روز یکصد و چهارم: بنا به خبر صادره از طرف سازمان ملل متحد، ایالات متحده آمریکا و ایران موافقت کرده‌اند که کمیسیونی که مرکب از پنج نفر عضو منتخب از طرف والد‌هایم خواهد بود، تشکیل می‌شود و جهت تحقیق و رسیدگی در مورد اتهاماتی که علیه شاه و ایالات متحده عنوان شده به ایران عزیمت می‌نماید.

 

۱۹ فوریه - یکصد و هشتمین روز: بنی‌صدر طی تلگرامی اعلام می‌نماید که کمیسیون منتخبه و متشکله توسط والد‌هایم رسما مورد موافقت ایران قرار گرفته.

 

۲۴ فوریه ـ روز یکصد و سیزدهم: تهران، ساعت ۱۰ و سی دقیقه بامداد. جلسه کمیسیون سازمان ملل متحد با شرکت و حضور قطب‌زاده تشکیل می‌شود.

 

۱۱ مارس (۲۱ اسفندماه ۱۳۵۸) ـ روز یکصد و بیست و نهم: کمیسیون سازمان ملل متحد بعد از ۱۷ روز تهران را ترک می‌کند. بنا به اظهار اعضاء کمیسیون، نامبردگان تهیه و تسلیم گزارش مربوط به جنایات شاه را به آینده موکول خواهند نمود.

 

۲۱ مارس ـ روز یکصد و سی و نهم: هامیلتون جردن به پاناما عزیمت می‌نماید. بر طبق شایعات، نامبرده به منظور حل اختلاف مابین پزشکان آمریکایی و پانامایی در مورد عمل جراحی شاه به این مسافرت رفته است.

 

۲۳ مارس ـ روز یکصد و چهل و یکم: شاه پاناما را به مقصد مصر ترک می‌کند. یعنی به یک اقامت ۱۰۰ روزه خود پایان می‌بخشد و در قاهره دومین عمل جراحی روی او انجام می‌شود.

 

۱ آوریل (۱۲ فروردین ۱۳۵۹) ـ یکصد و پنجاهمین روز: در چارچوب ابتکار مثبتی که به عنوان «اتخاذ تدابیر مساعد» که از سوی کار‌تر به عمل می‌آید، بنی‌صدر پیشنهاد می‌نماید که شخصا به کار گروگان‌ها خاتمه بدهد مشروط به اینکه ایالات متحده آمریکا نیز به آنچه که بنی‌صدر آن را «جنگ الفاظ» نامیده و همچنین به تضییقات اقتصادی و سیاسی علیه ایران پایان بخشد. کار‌تر نیز به نوبه خود اظهار می‌دارد که از تحمیل مجازات‌های اقتصادی و سایر تدابیر مالی علیه ایران خودداری می‌نماید.

 

۶ آوریل ـ روز یکصد و پنجاه و پنجم: مراسم مذهبی «عید پاک» توسط سه نفر کشیش آمریکایی در داخل سفارت انجام پذیرفته و در خاتمه آن اعلام می‌شود که ظاهرا گروگان‌ها از سلامت کامل برخوردارند.

 

۷ آوریل ـ روز یکصد و پنجاه و ششم: امام خمینی اعلام می‌نماید که گروگان‌ها بایستی در اختیار دانشجویان باشند. عکس‌العمل آمریکا نیز دستور قطع کلیه روابط سیاسی با ایران بوده و متعاقبا تعداد ۳۵ نفر از ماموران سیاسی ایران را که هنوز هم در آمریکا باقی مانده بودند، اخراج نموده و یک سری تضییقات و فشارهای اقتصادی جدید بر ایران وارد می‌آورد.

 

۱۸ آوریل ـ روز یکصد و شصت و هفتم: به دستور کار‌تر مضایق و محدودیت‌های اقتصادی جدیدی علیه ایران به مرحله اجرا گذارده می‌شود و اعلام می‌کند هر‌گاه اتخاذ تدابیر مزبور منجر به آزادی گروگان‌های آمریکایی نشود «مرحله بعدی دخالت نظامی خواهد بود.»

 

۲۵ آوریل ـ روز یکصد و هفتاد و چهارم: کاخ سفید واشنگتن اعلام می‌دارد که سربازان آمریکایی به منطقه دورافتاده‌ای از دشت لم‌یزرع ایران عازم شده‌اند و هدف این بوده است که گروگان‌های آمریکایی را آزاد سازند. اما عملیات به علت از کار افتادن سه هلیکوپتر متوقف شده‌اند. در این عملیات ۸ نفر از اتباع آمریکایی بر اثر برخورد یک هواپیمای ۱۳۰C که آماده پرواز می‌شده با یک فروند هلیکوپتر کشته شده‌اند.

 

۲۶ آوریل ـ روز یکصد و هفتاد و پنجم: دولت ایران اعلام می‌کند که گروگان‌های آمریکایی به قصد اجتناب از اقدام احتمالی مجدد دولت آمریکا برای ربودن آن‌ها در محلات پراکنده تهران و شهرهای مختلف اعزام شده‌اند.

 

۲۸ آوریل ـ روز یکصد و هفتاد و هفتم: سایروس ونس، وزیر خارجه آمریکا پس از اطلاع بر اینکه دولت کار‌تر اقدام به ربودن گروگان‌ها نموده به علامت اعتراض از سمت خود استعفا می‌کند.

 

۲۹ آوریل ـ روز یکصد و هفتاد و هشتم: سناتور ادموند ماتسکی به جای سایروس ونس به سمت وزیر امور خارجه منصوب می‌شود. کار‌تر تاکید می‌کند که در اقدام به رهایی گروگان‌ها دلایل لازم در اختیار داشته است.

 

۲۴ مه (۳ خرداد ۱۳۵۹) ـ روز دویست و سوم: دیوان دادگستری بین‌المللی آزادی گروگان‌ها را از دولت ایران خواسته و اعلام می‌کند که ایران بایستی خسارات وارده از گروگان‌گیری را نسبت به آمریکا جبران نماید.

 

۲ ژوئن (۱۲ خرداد ۱۳۵۹) ـ روز دویست و دوازدهم: با وجود توصیه در مورد ممنوعیت عزیمت آمریکایی‌ها به ایران، رمزی کلارک وزیر سابق دادگستری آمریکا در معیت ۹ آمریکایی دیگر در جلسه افتتاحیه کنفرانس تهران که در مورد «جنایات آمریکا در ایران» تشکیل می‌شود، همراه نمایندگان پنجاه کشور دیگر شرکت می‌کند.

 

۱۷ ژوئن ـ دویست و بیست و هفتمین روز: به طوری که یکی از روزنامه‌های تهران می‌نویسد پارلمان ایران قبل از اواسط ماه سپتامبر به مساله گروگان‌ها رسیدگی نخواهد کرد.

 

۲۵ ژوئن (۴ تیر ماه ۱۳۵۹) ـ روز دویست و سی و پنجم: آیت‌الله بهشتی که یکی از رهبران متنفذ در مجلس ایران است اظهار می‌نماید که ممکن است آن عده از گروگان‌ها که از اتهام جاسوسی مبرا باشند، آزاد شوند ولی در این مورد تاریخی معین نمی‌نماید.

 

۱۰ ژوئیه (۱۹ تیر ماه ۱۳۵۹) ـ روز دویست و پنجاهم: به دستور امام خمینی ریچارد کوئین، بیست و هشت ساله و معاون کنسول که یکی از گروگان‌ها بوده آزاد می‌شود.

 

۱۸ ژوئیه ـ روز دویست و پنجاه و هشتم: اقدام به ترور و قتل بختیار آخرین نخست‌وزیر در رژیم شاه و از سرشناس‌ترین رهبران نهضت ضد آیت‌الله خمینی در تبعید.

 

۲۲ ژوئیه ـ دویست و شصت و دومین روز: بنی‌صدر به عنوان رییس‌جمهور در مقابل پارلمان ایران سوگند یاد می‌کند.

 

۲۷ ژوئیه ـ دویست و شصت و هفتمین روز: شاه در یک بیمارستان نظامی قاهره و در تبعید فوت می‌کند ولی مقامات آمریکایی نسبت به آزادی گروگان‌ها بر اثر مردن شاه چندان امیدی ندارند.

 

۲۹ ژوئیه ـ دویست و شصت و نهمین روز: پس از انجام مراسم تشییع جنازه که انورالسادات، رییس‌جمهور مصر و ریچارد نیکسون، رییس‌جمهور اسبق آمریکا به طور خصوصی در آن شرکت می‌کنند، جنازه شاه در یکی از مساجد قاهره به خاک سپرده می‌شود.

 

۱۰ اوت (۱۹ مرداد ۱۳۵۹) ـ روز دویست و هشتاد و یکم: ادموند ماتسکی، وزیر امور خارجه جدید آمریکا طی بیاناتی اظهار می‌دارد که ایالات متحده آمریکا مشغول مطالعه و بررسی تدابیر سیاسی جدیدی است که منجر به آزادی گروگان‌ها خواهد شد.

 

۲۷ اوت ـ روز دویست و نود و هشتم: هلموت اشمیت صدراعظم آلمان فدرال از رجایی، نخست‌وزیر درخواست می‌کند که به اقداماتی در جهت آزادی گروگان‌ها مبادرت ورزد.

 

۷ سپتامبر (۱۶ شهریور ۱۳۵۹) ـ روز سیصد و نهم: ادموند ماتسکی طی مصاحبه‌ای در تلویزیون آمریکا اظهار می‌دارد، شواهد و قرائنی در دست است که بر طبق آن‌ها می‌توان به این نتیجه دست یافت که رهبران ایران نسبت به لزوم و ضرورت حل و فصل بحران گروگان‌ها آگاهی لازم دارند.

 

۱۲ سپتامبر ـ سیصد و چهاردهمین روز: امام خمینی برای آزادی گروگان‌ها چهار شرط اعلام می‌نماید و ضمنا از مساله مربوط به عذرخواهی آمریکایی‌ها سخنی بر زبان نمی‌آورد. شرایط چهارگانه مزبور عبارتند از: استرداد دارایی شاه، لغو درخواست‌های مربوط به خسارات توسط آمریکایی‌ها، رفع توقیف دارایی‌های ایران در ایالات متحده آمریکا و تعهد آمریکایی‌ها دایر به عدم مداخله در امور داخلی ایران. عکس‌العمل فوری واشنگتن در مواجهه با این شروط بسیار توام با احتیاط است.

 

۱۳ سپتامبر ـ روز سیصد و پانزدهم: صادق قطب‌زاده، وزیر امور خارجه سابق اظهار می‌دارد که شروط چهارگانه‌ای که توسط امام خمینی عنوان و مطرح گردیده وضع موجود را از بن‌بست خارج نموده و مفاد نامه مورخ ۳۱ اوت ادموند ماتسکی، وزیر امور خارجه آمریکا که در آن تقاضای حل و فصل بحران گروگان‌ها گردیده با «نظر مساعد» تهران روبرو شده است.

 

۱۶ سپتامبر ـ روز سیصد و هیجدهم: بحث و مذاکره در مورد گروگان‌ها در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد و کمیسیون خاصی جهت بررسی و مطالعه این امر انتخاب و معین می‌شود. در این موقع کار‌تر اظهار می‌دارد که پیش‌بینی راه حل سریع و فوری برای رفع بحران حاضر بعید به نظر می‌رسد.

 

۱۹ سپتامبر ـ روز سیصد و بیست و یکم: به موجب خبر منتشره از طرف رادیو تهران جنگ‌های زمینی و هوایی بین نیروهای ایران و عراق آغاز شده است.

 

۲۲ سپتامبر ـ روز سیصد و بیست و چهارم: جنگ بین ایران و عراق رسما اعلام می‌گردد.

 

۲۸ سپتامبر ـ روز سیصد و سی‌ام: شورای امنیت سازمان ملل متحد به اتفاق آراء دو کشور ایران و عراق را دعوت به آتش‌بس می‌نماید.

 

۸ اکتبر (۱۶ مهرماه ۱۳۵۹) ـ روز سیصد و چهلم: چریک‌هایی که گروگان‌های آمریکایی را در اسارت خود دارند، اعلام می‌کنند که اسرای آمریکایی در شرایط مناسبی به سر می‌برند و مجلس مشغول مطالعه و بررسی این امر می‌باشد.

 

۱۶ اکتبر ـ روز سیصد و چهل و هشتم: رجایی، نخست‌وزیر ایران را به مقصد نیویورک و شرکت در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد جنگ بین ایران و عراق ترک می‌کند.

 

۱۸ اکتبر ـ روز سیصد و پنجاهم: در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی که در نیویورک انجام می‌شود، رجایی ابراز می‌کند که از نظر ایرانی‌ها، ایالات متحده آمریکا «عملا» به خاطر پشتیبانی و حمایت از شاه پوزش خواسته‌اند و اضافه می‌کند که تصمیم دایر بر آزادی گروگان‌ها «چندان بعید نمی‌باشد.»

 

۲۰ اکتبر ـ روز سیصد و پنجاه و دوم: کار‌تر در یکی از نطق‌های انتخاباتی‌اش اظهار می‌دارد که هر‌گاه گروگان‌ها آزاد شوند، دولت وی کلیه محدودیت‌های اقتصادی که علیه ایران برقرار کرده لغو خواهد نمود.

 

۲ نوامبر (۱۱ آبان ماه ۱۳۵۹) ـ روز سیصد و شصت و پنجم: مجلس ایران شرایط اصلی مربوط به آزادی گروگان‌ها را تعیین و مشخص نموده که اصول آن‌‌ همان چهار شرط اعلام شده توسط آیت‌الله خمینی در ۱۲ سپتامبر بوده مضافا به اینکه پاره‌ای ابهامات و پیچیدگی‌هایی نیز درباره آمریکایی‌ها به آن اضافه کرده است. اما آیت‌الله خمینی اظهار می‌دارد که مجلس را وادار می‌کند که تصمیم لازم در مورد آزادی گروگان‌ها اتخاذ نماید.

 

۵ نوامبر ـ روز سیصد و شصت و هشتم: بنا به اظهار رهبر روحانی دانشجویان اشغالگر اسلامی، بحران گروگان‌گیری به علت انتخاب ریگان ادامه پیدا خواهد کرد.

 

۶ نوامبر ـ روز سیصد و شصت و نهم: پس از پیروزی ریگان در انتخابات به نظر می‌رسد که مساعی ایرانی‌ها در مورد حل و فصل بحران به نحو محسوسی کاهش یافته است.

 

۱۰ نوامبر ـ روز سیصد و هفتاد و سوم: وارن کریستوفر، معاون وزارت خارجه آمریکا در راس هیاتی به الجزیره عزیمت کرده و پاسخ ایالات متحده را به چهار شرط پیشنهادی ایران به همراه می‌برد.

 

۲۰ نوامبر ـ روز سیصد و هشتاد و سوم: ایالات متحده آمریکا تایید می‌کند که چهار شرط پیشنهادی ایران را به عنوان اساس و مبنای حل و فصل بحران می‌پذیرد. معهذا هر دو دولت خاطرنشان می‌سازند که در مورد جزییات امر به توافق لازم نرسیده‌اند.

 

 ۲۷ نوامبر ـ سیصد و نودمین روز: بنا به اظهار یکی از سخنگویان اشغالگران سفارت، گروگان‌ها به دولت ایران تحویل شده و دانشجویان دیگر دخالتی در این امر ندارند.

 

۶ دسامبر (۱۵ آذرماه ۱۳۵۹) ـ سیصد و نود و نهمین روز: یکی از سخنگویان دولت ایران اعلام می‌دارد که مطالعه و بررسی کامل در مورد آخرین پاسخ‌های ایالات متحده آمریکا به شرایط مطروحه جهت آزادی گروگان‌ها چندان به طول نخواهد انجامید.

 

۱۵ دسامبر ـ روز چهارصد و هشتم: بنی‌صدر، رییس‌جمهور اظهار می‌دارد که سرنوشت گروگان‌ها بستگی به استرداد دارایی‌های ایران که از آغاز تصرف سفارت در ایالات متحده آمریکا توقیف شده، خواهد داشت.

 

۱۹ دسامبر ـ چهارصد و دوازدهمین روز: دولت ایران به جبران آزادی گروگان‌ها، آمریکا را موظف می‌نماید که سرمایه‌ها و وجوه ایران را که به دستور کار‌تر از تاریخ دستگیری و به گروگان گرفتن آمریکایی‌ها در تهران که بیش از سیزده ماه قبل ضبط شده در بانک مرکزی الجزیره برگردانده شود.

 

۲۱ دسامبر ـ چهارصد و چهاردهمین روز: ایران اعلام می‌نماید که ایالات متحده آمریکا بایستی معادل مبلغ ۲۴ میلیارد دلار به صورت وجه نقد و طلا که بر طبق برآورد انجام شده شامل دارایی شاه و وجوه توقیف شده ایرانی‌هاست قبل از آزادی گروگان‌ها به الجزیره تحویل دهند. ادموند ماتسکی وزیر امور خارجه آمریکا چنین ادعا و درخواستی را «غیرعقلایی» توصیف می‌نماید.

 

۲۵ دسامبر ـ چهارصد و هجدهمین روز: گروگان‌ها دومین نوئل آن سال را هم در اسارت می‌گذرانند.

 

۲۸ دسامبر ـ روز چهارصد و بیست و یکم: رونالد ریگان، رییس‌جمهور منتخب آمریکا اظهار می‌دارد که تادیه و پرداخت فوری چند میلیارد دلار دارایی‌های بلوکه شده ایران که در مقابل آزادی گروگان‌ها توسط ایرانی‌ها درخواست شده غیرقابل قبول است.

 

۲۹ دسامبر ـ روز چهارصد و بیست و دوم: واشنگتن به دولت ایران اطلاع می‌دهد که ایالات متحده در موضع اصلی خود نسبت به شرایط آزادی گروگان‌ها و با وجود درخواست‌های مکرر ایران در مورد تضمینات مالی، قبل از آزادی ۵۲ آمریکایی تغییری نخواهد داد.

 

۲ ژانویه ۱۹۸۱ (۱۱ دی ماه ۱۳۵۹) ـ چهارصد و بیست و ششمین روز: آخرین پیشنهادات آمریکایی‌ها در مورد آزادی گروگان‌ها پس از مذاکرات و گفت‌وگوهای طولانی در واشنگتن با وساطت الجزیره‌ای‌ها برای مقامات تهران فرستاده شد. به این ترتیب استنباط می‌شد که ایالات متحده آمریکا و ایران نسبت به شرایط آزادی گروگان‌ها به توافق همه جانبه‌ای دست یافته‌اند.

 

۶ ژانویه ـ روز چهارصد و سی‌ام: آیت‌الله خمینی مشارکت و همکاری الجزیره‌ای‌ها را در مساعی و اقدامات مربوط به آزادی ۵۲ گروگان آمریکایی مورد تصویب قرار داده و به این ترتیب امید به حل و فصل بحران گروگان‌گیری بیش از پیش افزایش می‌یابد.

 

۸ ژانویه ـ روز چهارصد و سی و دوم: وارون کریستوفر، معاون وزارت خارجه آمریکا در الجزیره با محمد بن‌یحیی، وزیر امور خارجه الجزایر درباره مسائلی که توسط رابط‌های الجزیره‌ای درباره پیشنهادهای واشنگتن به تهران منتقل شده، مذاکره و تبادل فکر می‌نماید.

 

۱۰ ژانویه ـ روز چهارصد و سی و چهارم: ایالات متحده آمریکا در آخرین پیشنهادهای خود به ایران به اطلاع دولت می‌رساند که پس از گذشت چند روز از آزادی گروگان‌ها دولت ایران احیانا در حدود ۷۰ درصد از میلیارد‌ها دلار وجوه بلوکه شده در بانک‌های آمریکا را در اختیار خواهد داشت.

 

۱۶ ژانویه ـ چهارصد و چهلمین روز: ایالات متحده آمریکا پروتکل مربوط به موافقت‌نامه قطعی و نهایی با ایران را تهیه و تدوین نموده و مقامات ذی‌صلاح تایید می‌نمایند که در صورت توافق با مندرجات پروتکل مذکور، آزادی گروگان‌ها از روز یکشنبه‌ای که در پیش است، صورت عملی به خود خواهد گرفت.

 

۱۸ ژانویه ـ روز چهارصد و چهل و دوم: ایالات متحده آمریکا و ایران در مورد آزادی ۵۲ نفر گروگان آمریکایی در تهران و استرداد میلیارد‌ها دلار دارایی‌ها و وجوه بلوکه شده ایران به توافق می‌رسند. وارن کریستوفر، معاون وزارت امور خارجه آمریکا چند ساعت بعد از آنکه بهزاد نبوی، سرپرست هیات ایرانی طرف مذاکره متن موافقت‌نامه را در تهران امضا نمود مشارالیه نیز در الجزایر آن را امضا می‌کند.

 

۱۹ ژانویه ـ روز چهارصد و چهل و سوم: وارن کریستوفر، معاون وزارت خارجه آمریکا و محمد بن‌یحیی، وزیر امور خارجه الجزایر اعلامیه الجزایر را امضا می‌کنند.

 

۲۰ ژانویه (۳۰ دی ماه ۱۳۵۹) - چهارصد و چهل و چهارمین روز: سرانجام مشکلات مربوط به انتقال وجوه که در آخرین دقایق پیش آمده بود، مرتفع گردید. اعلامیه الجزایر رسما مورد قبول و موافقت طرفین قرار گرفته و درست نیم ساعت بعد از آنکه رونالد ریگان رسما ریاست‌جمهوری آمریکا را عهده‌دار شد، گروگان‌ها آزاد شدند.

کلید واژه ها: سفارت آمریکا گروگان های آمریکایی هامیلتون جردن


نظر شما :