گفت‌و‌گوی تلفنی نیکسون و کیسینجر / آیا مائو مرده است؟
تاریخ ایرانی: ریچارد نیکسون،رییس جمهور ایالات متحده و هنری کیسینجر، مشاور امنیت ملی آمریکا شایعه مرگ مائو زدونگ، رهبر سابق جمهوری خلق چین در سال 1971 را باور کرده و یکی از دلایل احتمالی لغو مانور بزرگ چینی‌ها در روز ملی این کشور می‌دانستند.
متن مکالمه تلفنی رئیس جمهور وقت آمریکا و کیسینجر در ساعت 11 صبح 21 سپتامبر 1971 که در آرشیو کتابخانه نیکسون منتشر شده،نشان می‌دهد که کیسینجر و نیکسون در گفت‌و‌گوی خود یکی از احتمالاتی را که باعث لغو مانور نظامی اول اکتبر در چین شده بود،واقعیت داشتن شایعه مرگ مائو می‌دانند.
رییس جمهور و دستیارش در این مکالمه در مورد لغو ناگهانی رژه نظامی که قرار بود از سوی حکومت چین برگزار شود صحبت می‌کنند و اینکه چرا چینی‌ها تصمیم گرفتند خیلی فوری برگزاری این رژه را به تاخیر بیاندازند.متن مکالمه نشان می‌دهد که هر دو نفر از این موضوع بسیار گیج شده اند.
پیش از این تماس تلفنی نیکسون از کیسینجر درخواست کرده بود تا گزارشی را در مورد این موضوع تهیه کند.او در بخشی از صحبت‌‌ها از مشاور امنیت ملی خود سووال می‌کند:گزارش تازه‌ای آماده کرده‌ای؟
کیسینجر در پاسخ می‌گوید: بهترین ساعت‌های بعد از ظهر دیروزم را صرف مطالعه گزارش‌های مختلفی کردم که از سوی سیا تهیه شده بود.موضوع خاصی پیدا نکردم. با تمام این اوصاف حسم به من می‌گوید که دلیل لغو مانور احتمالا مرگ مائو نیست.
کیسینجر اضافه می‌کند: آنها ممکن است نگران روس‌ها باشند و اینکه احتمال می‌دهند روس‌ها قصد حمله به چین را داشته باشند.
در بخش دیگری از این مکالمه هر دوی آنها در مورد ترس پکن از حمله احتمالی روس‌ها به چین صحبت می‌کنند.نیکسون می‌گوید: شاید علت رفتار عصبی آنها همین موضوع بوده است.
بعد از همه حدس‌هایی که در مورد لغور مانور نظامی چین و شایعه مرگ مائو زده شد،گفت‌و‌گو به جنگ ویتنام کشیده می‌شود.
رییس جمهور به کیسینجر می‌گوید: شاید بهتر باشد به ویتنام شمالی اولتیماتوم بدهیم تا به بن‌بست موجود بر سر مذاکرات صلح و بازگشت اسرای جنگی آمریکا پایان دهند.
نیکسون ادامه می دهد: نگهداری این اسرا تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که تصور کنند ما قصد داریم آنها را محاصره کنیم.
نیکسون به کیسینجر دستور می‌دهد: برای عصبی کردن ویتنامی‌ها و ایجاد جنگ روانی،در بندرگاه‌های شمال ویتنام به حالت آماده باش هوایی در آیید و حملات هوایی بیشتری را ترتیب دهید.سعی کنید تا کمی جنگ اعصاب ایجاد کنید.
کیسینجر در پاسخ به نیکسون می‌گوید: هواپیماهای آمریکایی نمی‌توانند جای مشخصی را هدف قرار دهند. می‌ترسیم به غیر نظامیان آسیب وارد کنیم .
نیکسون ادامه می‌دهد: من نگران غیر نظامیان نیستم،من تنها نگران ویتنام هستم.
کیسینجر ادامه می‌دهد که این موضوع ممکن است آنها را بیشتر متوجه اوضاع و شرایط کند.نیکسون با گفتن اینکه "خب ممکن است"، از مشاور امنیت ملی خود می‌خواهد که این کار را حتما انجام دهد.
ژانویه 1969 تا فوریه 1972 دوره بسیار مهم و حساسی در روابط چین و ایالات متحده محسوب می‌شود، دوره‌ای که در آن پس از دو دهه تنش و درگیری میان دو کشور که تایوان،جنگ کره و ویتنام نمادهای بارز آن بودند، گام‌های اساسی در جهت برقراری روابط برداشته شد.
اما در مقابل از سال 1965 به بعد تنش بین چین و شوروی افزایش یافت و هر دو کشور نیروهای نظامی خود در مرزهای مشترک را افزایش دادند.حمله شوروی به چکسلواکی در سال 1969رهبران چین را نسبت به حمله احتمالی روس‌ها به آن کشور نگران‌تر کرد.
در این دوره مائو لزوم تغییر در استراتژی سیاست خارجی و امنیتی این کشور را جهت مقابله با چالش شوروی، به گونه‌ای جدی‌تر درک کرد. دومین برخورد نظامی بین چین و شوروی در 13 اوت 1969 در سین‌کیانگ رخ داد که از ابعاد به مراتب وسیع‌تری نسبت به برخورد اول(1949) داشت و رهبران چین را به این جمع‌بندی رساند که مسکو قصد به راه انداختن جنگ وسیعی را دارد.ترس از حمله روس‌ها به چین همیشه در میان رهبران پکن وجود داست.
نظر شما :