یونسی: امام به تکخوانی زنان اجازه دادند
شاید آخرین خاطره ما این باشد که سالگرد قوه قضائیه با جمعی از قضات به حرم امام مشرف شده بودیم که بعد از زیارت حرم نماز را در خدمت ایشان بودیم. ایشان خاطرهای را به قضات، که از نخبگان و برجستگان و تحصیلکردهها هستند، یادآور شدند و آن این بود که یک روز سران سه قوه در حالی به خدمت امام شرفیاب شدند که امام داشت سرود شهید مطهری را از رادیو جمهوری اسلامی گوش میداد.
مرحوم هاشمی رفسنجانی از امام سؤال کردند که آیا به این موسیقی که گوش میکنید، اشکالی وارد نیست؟ امام راحل فرمودند چون این موسیقی از صدای جمهوری اسلامی پخش میشود اشکالی به آن وارد نیست. بعد از شنیدن این پاسخ، آیتالله هاشمی به دلیل حس کنجکاوی که داشتند فرمودند این موسیقی با همان آلات و ابزاری که در سایر موسیقیها به کار گرفته میشود، نواخته شده است. این موسیقیهایی که جمهوری اسلامی پخش میکند چه فرقی با آن موسیقیها دارد؟ این سؤال جمع قضات را به فکر فرو برد و همچنان هم این سؤال باقی است.
به نظر من، آیتالله با این سؤال میخواستند جمع قضات و فرهیختگانی که آنجا بودند را به ژرفاندیشی سیاسی و حکومتی امام توجه دهند که اینجا برای امام مسائل بزرگتری بوده و نباید فقط به مسائل ظاهر اکتفا کنیم و باید به باطن، روح و جان فتوا هم توجه کنیم.
موسیقی مانند هر هنر دیگری دو وجه دارد؛ اگر ابزار یک حکومت غیردینی باشد به ضرر و اگر در اختیار یک حکومت دینی و مردمی باشد به نفع مردم است. البته همانطور که اشاره کردم این امر منحصر به موسیقی نیست؛ رادیو، تلویزیون، سینما، انتخابات، مجلس و خود حکومت اگر در اختیار افراد صالح باشد حکومت اسلامی میشود و اگر در اختیار افراد طاغی باشد تبدیل به حکومت طاغوت میشود.
به طور کلی همه ابزارهای عمومی و اجتماعی چندوجهی است و باید ببینیم چه هدفی را دنبال میکند. به طور مثال جنگ و جهاد در ظاهر یکی است اما جهاد اگر برای نجات مستضعف و مقابله با فساد باشد مقدس است و اگر نباشد جنگ و خونریزی است. موسیقی، نقاشی، مجسمه، شطرنج و بسیاری از هنرها هم منافع و هم ضرر دارند و باید ببینیم در اختیار چه هدفی قرار میگیرند.
ممکن است عوامل دیگر هم داشته باشد اما مهمترین عامل در اینکه خوب یا بد، حلال یا حرام است، این است که به عنوان ابزار در اختیار چه اهدافی قرار بگیرد. یعنی موسیقی در زمان امامان ما وسیلهای ضد امامت و ضد اسلام و هنری در خدمت طاغوت بنیعباس و بنیامیه بود و طبیعی است که باید حرام باشد کمااینکه در زمان شاه موسیقی حرام بود.
در مسأله موسیقی شجاعت امام خمینی(س) بود که برای اولین بار موسیقیهای حلال را از موسیقیهای حرام تفکیک کرد. موسیقیهای حرام شایسته مسلمانان نیست و مخصوص مجالس لهو و لعب است ولی موسیقیهایی که در گذشته با محتوا و هدف اخلاقی و انسانی بود، عدهای همه موسیقیها را حرام میدانستند اما امام راحل برای آن دسته از موسیقیها تفکیک قائل شد و گفت موسیقیهایی که با اهداف اخلاقی و انسانی است به صرف اینکه اسم موسیقی دارد یا ابزار مشترک است نباید حرام شناخته شود.
در این موضوع نیز مثل سایر موارد شجاعت امام راه و مسیر را گشود و تا آنجا پیش رفتیم که حتی مطابق نظر ایشان تکخوانی زنان نیز اشکالی ندارد. رادیو و تلویزیون نیز در آن زمان بر همین اساس عمل میکرد و برنامههایی هم ساخته و تولید و پخش کرد. این نظر امام بود و من دستخط امام را دیدم چون اگر ندیده بودم باور نمیکردم. من دیدم که آقای محمد هاشمی (رئیس صداوسیما در زمان حیات امام خمینی) استفتاء کردند و امام هم اجازه دادند که تکخوانی خانمها اشکالی ندارد و البته فرمودند که ملاحظات مسائل جانبی را هم بکنید.
امام هیچ وقت اجازه نمیداد برخلاف این فتوا، عمل شود. وقتی در کلاس درس دانشگاه میان دختر و پسر دانشجو پرده یا پارتیشن کشیده شد، امام با قاطعیت دستور دادند این موانع شبانه و بدون معطلی برداشته شود و نظرشان این بود که ما در جمهوری اسلامی تفکیک جنسیتی را به این صورت قبول نداریم. اما عدهای هستند که حس و برداشت شخصی خودشان را به نام دین، به دیگران تحمیل میکنند و حتی اگر اختیار داشته باشند ممکن است در درون مساجد هم محدودیتهایی ایجاد کنند که مغایر با احکام و متون دینی باشد.
اینها سلیقههای این گروه از اشخاص است؛ هر چند سلیقهها و اعتقادات آنها را محترم میشماریم ولی باید در نظر داشته باشیم که دولت جمهوری اسلامی در تمام طول پس از انقلاب اسلامی، بر اساس سلیقه آنها اداره نشده، بلکه مطابق با واقعیتها و فتاوای امام راحل و ضرورتهای اجتماعی اداره شده است.
نظر شما :