محمد بهشتی: دولت به معترضین دفن ریچارد فرای توجه نکند
روز گذشته محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در نامه‌ای از محمد نهاوندیان خواست تا پیکر شادروان ریچارد فرای از بیمارستانی در بوستون آمریکا به ایران منتقل شده و در اصفهان کنار مزار آرتور پوپ دفن شود. به دنبال این سید کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی و وصی این دانشمند ایران‌دوست، در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور خواستار جلوگیری و ممانعت از حرکت‌های فریبکارانه و دروغ‌پردازان شد و تقاضا کرد که رئیس‌جمهور در صدور مجوز ورود پیکر پروفسور فرای تعجیل کند. سید محمد بهشتی در پی این درخواست‌ها به سایت «پیام نو» می‌گوید که دولت نباید به اعتراضات انجام شده توجه کند.
***
ارزیابی شما از تاثیر اعتراض‌های صورت گرفته به دفن پروفسور ریچارد فرای در اصفهان چیست؟ چقدر این دست اعتراضات را یک خطر فرهنگی می‌دانید؟
آقای فرای به عنوان یک ایران‌شناس برجسته یک شخصیت شناخته شده در سطح جهانی بود. ایشان تعداد زیادی تألیفات دارد که همه آن‌ها بر روی فرهنگ ایرانی تمرکز دارند. بنابراین بر اساس منش اسلامی و ایرانی ما باید قدر‌شناس این تلاش‌ها باشیم و قدر‌شناسی حکم می‌کند که رفتار ما متفاوت باشد. طبیعی است که این رفتار‌ها به ما خسارت می‌زند و چهره‌ای از ما در عرصه جهانی می‌سازد که هیچ نسبتی با فرهنگ ایرانی ندارد. این نهایت بی‌سلیقگی است. همه جاهای دنیا چنین موقعیت‌هایی را تبدیل به یک فرصت بزرگ می‌کنند تا شخصیت فرهیخته خود را نشان دهند، اما ما متاسفانه این فرصت‌ها را تبدیل به تهدیدهایی می‌کنیم که یک چهره بسیار بسیار زشتی از ایران و ایرانی نزد افکار عمومی جهان می‌سازد.
از یک منظر دیگر به نظر می‌رسد که ریشه این اعتراض‌های به ظاهر فرهنگی، مسائل سیاسی باشد. آیا این را قبول دارید؟
قطعا چیزی جز این نیست. متاسفانه رفتار‌ها و اقدامات اخیر مسائل فرهنگی را با مسائل سیاسی آلوده می‌کند و موضوعات فرهنگی را بهانه زد و خوردهای سیاسی قرار می‌دهد. به نظر من این نهایت بی‌انصافی است که مسائل علمی و فرهنگی را میدان تاخت و تاز سیاسی قرار می‌دهند. افرادی که چنین کاری می‌کنند زورشان در عرصه‌های کشمکش رقابت سیاسی به رقبا نرسیده و حالا فکر می‌کنند با این بهانه‌ها می‌توانند ناکامی سیاسی خود را جبران کنند. این جای سؤال دارد که افراد خودسری که هر از چند گاهی این‌گونه ظاهر می‌شوند، از کجا دستور می‌گیرند و می‌خواهند آب به آسیاب چه کسانی بریزند؟ مشخصا این رفتار مثلا در جریان تنش‌زدایی دولت در عرصه بین‌المللی تاثیر منفی خود را می‌گذارد. هدف معترضین و رهبران آن‌ها زدن دولت یازدهم است. سؤال این است که آیا دستگاه‌های ذی‌ربط به موافقان دفن آقای فرای در اصفهان هم اجازه می‌دهند که تجمع کنند و حرف خود را بزنند؟
در خصوص این بحث که می‌گویند آقای فرای جاسوس بوده و در ظاهر یک ایران‌شناس عملا کار سیاسی انجام می‌داده، چه حرفی می‌توان زد؟
ما آقای فرای را به عنوان یک ایران‌شناس می‌شناسیم. کسانی که چنین ادعایی دارند خیلی خوب است که اسناد و مدارک خود را هم نشان دهند تا بلکه ما هم متوجه شویم که واقعیت چیست. الان متاسفانه عده‌ای به هر کسی می‌توانند بگویند که صهیونیست است و جاسوس آمریکا است و کسی هم نیست که از آن‌ها دلیل و مدرک بخواهد. مرحوم ریچارد فرای که جای خود دارد، این عده به نزدیکترین نیروهای انقلابی این کشور و بزرگان نظام هم چنین اتهاماتی می‌زنند و کسی هم کوچکتر از گل به آن‌ها نمی‌گوید.
مساله دیگری که معترضان دفن آقای فرای در ایران مطرح می‌کنند، بحث خارج کردن آثار میراث فرهنگی از کشور است. ارزیابی شما به عنوان یک مدیر سابق در این حوزه و کسی که از نزدیک با مسائل میراث فرهنگی ارتباط دارید، در این باره چیست؟
اول اینکه ما به صورت دقیق نمی‌دانیم که این مساله واقعیت دارد یا خیر. اما اگر واقعیت داشته باشد مربوط به ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته است و در آن زمان اصولا این نقل و انتقالات غیرقانونی محسوب نمی‌شدند. ما اولین قانونی که برای منع این دست انتقالات داشتیم متعلق به سال ۴۵ و ۴۶ است که قوانینی در کشور تصویب شد و بر اساس آن انتقال آثار میراث فرهنگی ممنوع شد. قبل از آن خیلی از آثار مطابق قانون وقت از کشور خارج می‌شد. این‌ها حرف‌هایی است که مقداری به اصطلاح رایج «خاله زنکی» است. اگر قرار باشد که برای هر کسی این‌طور پرونده‌سازی شود در گورستان‌های ایران حتی یک ایرانی را هم نمی‌توان دفن کرد.
به نظر شما دولت باید در این زمینه چه کار کند؟
توصیه من به دولت این است که تحت تاثیر این فشارهایی که ناشی از سوداگری و جهل سیاسی است قرار نگیرند و کار معقول و منطقی را انجام دهند. به نظر من زمان خیلی از مسائل را در این خصوص حل می‌کند. قوه مجریه به اعتبار اینکه زمانی دولت جمهوری اسلامی این مساله را تصویب کرده و با پیشنهاد آقای فرای موافقت شده است، باید پایبند به این پیمان باشد. آن کسانی که الان داد و بیداد می‌کنند زمان تصویب این مصوبه کجا بودند؟ دولت که این مصوبه را پنهانی تصویب نکرده است. کسانی این پیشنهاد را تصویب کردند که در آن زمان معترضین امروز فکر می‌کردند دوستانشان هستند. پس مشخص است که به موضوع حساسیت ندارند، نسبت به چه کسی این کار را می‌کند حساس هستند. پس مشخص است که حرفشان خیلی حرف حسابی نیست.
نظر شما :