دیو در قفس/ ۵۰ سال از اعدام آیشمن گذشت
ایان گارلاند/ ترجمه: عباس زندباف
آیشمن از افسران اصلی هیتلر و طراح اصلی سازماندهی هولوکاست بود که تدارکات لازم برای کشتار شش میلیون یهودی را سامان داد.
آیشمن دستیار اصلی هاینریش هیملر، رییس اساس بود و اغلب از مقر اصلی گشتاپو در برلین دستور میداد که سرعت کشتار افزایش یابد و به افسران گوشزد میکرد که حتی به کودکان یهودی هم رحم نکنند. آیشمن پس از جنگ به آرژانتین گریخت و در کارخانهٔ مرسدس بنز کار میکرد تا اینکه توسط ماموران موساد دستگیر شد و برای محاکمه به اسراییل انتقال یافت.
گرفتار: آیشمن سرگرم سیگار کشیدن در سلولاش در زندان جالامه، اسراییل.
از عرش تا فرش: سرهنگ دوم نازی آدلف آیشمن (چپ) و متصدی برنامهٔ یهودیکشی هیتلر، در حال تی کشیدن کف سلول (راست)
این عکسهای به یاد ماندنی را عکاسی به نام گژون میلی برای مجلهٔ لایف گرفته است و آیشمن را در سلول زندان در حال تی کشیدن کف سلول، مطالعه و نوشتن نشان میدهند.
این عکسها به خوبی نشان میدهند که چطور فردی که یار غار هیملر و اغلب با هیتلر دمخور بود از عرش به فرش فرو افتاد.
همچنین در عکسهایی میبینیم که دارد زیر پیراهنیهای خیساش را پهن میکند، به تنهایی در وقت نرمش قدم میزند و منتظر محاکمه است.
سرهنگ دوم آیشمن را بابت ۱۵ اتهام جنایی به پای میز محاکمه کشاندند که جنایات جنگی علیه بشریت از جملهٔ آنها بود. آیشمن در پایان به مرگ محکوم شد و در ۳۱ مه ۱۹۶۲ به دار آویخته شد.
دیو: آیشمن نشسته در آفتاب، در حیاط مخصوص نرمش در بیرون سلول
واپسین روزها: آیشمن نشسته پشت میز و در حال نوشتن
این عکسها نخستین بار در آوریل ۱۹۶۱ و به مناسبت آغاز محاکمهٔ آیشمن در مجلهٔ لایف چاپ شد.
کارهای روزمرهٔ آیشمن، غذا خوردن وی در ناهارخوری زندان و تقلایاش برای همکلام شدن با نگهبانان زندان در این عکسها نشان داده شده است. نگهبانان حاضر نبودند یک کلام هم با آیشمن همصحبت شوند که تعجبی نداشت.
در شرح عکسی که آیشمن را دست به سینه در حال قدم زدن در حیاط ورزش نشان میدهد آمده است: سیم خاردارهای آشنای قربانیان وی اکنون گامهای خودش را در چنبر خود دارند.
در عکس دیگری نگهبانی از پنجرهٔ سلول غذا خوردناش را تماشا میکند. در شرح این عکس آمده است: غذا خوردن به تنهایی اما زیر نگاه نگهبان. زندانی در حال غذا خوردن در سلول. اکثر نگهبانان یک کلمه هم نمیتوانند به زبان آلمانی حرف بزنند. البته صحبت کردن با او نیز ممنوع بود.
عکسی که او را در حال خواندن کتاب نشان میدهد نشانگر آن است که هنوز به فلسفهٔ نازی تعلق خاطر دارد. در شرح این عکس آمده است: خواندن و نوشتن منعی ندارد و آیشمن هم فقط کتابهایی راجع به حکومت نازی را میخواند.
بیمار: آیشمن زیر نگاه نگهبانی ناشناس و تحت معاینه در سلولاش
ورزش: آیشمن در حال پیادهروی در حیاط بیرون سلول، در محاصرهٔ سیمخاردار و در معیت دو نگهبان.
استراحت: آیشمن در حال مطالعهٔ کتاب و استراحت در سلول
در شمارهٔ آوریل ۱۹۶۱ مجلهٔ لایف، دبیران تحریریه راجع به اهمیت این عکسها برای خوانندگان توضیح داده و نوشتهاند که: هر چند گاهی انسان بزرگی نماد روزگار خود میشود. با بسامدی کمتر، انسانهایی نیز نماد خیر یا شر و عقلانیت یا جنون دوران خود میشوند. آدولف آیشمن این عضو حزب نازی چنین فردی است، نماد پلشتی و زشتی وصفناپذیر آلمان هیتلری.
چند و چون دستگیری و محاکمهٔ آیشمن در پی گذشت نیم قرن همچنان موضوعی جنجالی است. آیشمن پس از پایان جنگ دستگیر شد اما توانست از زندان متفقین بگریزد. پیروزمندان جنگ در سراسر اروپا و جهان در به در دنبال بلندپایگان حکومت آلمان بودند اما از آیشمن نام چندانی در میان نبود. فقط با برملاشدن جزییات بیشتری راجع به نسلکشی یهودیان بود که نقش محوری آیشمن در آن برای تعقیبکنندگان مقامات نازی رفته رفته آشکار شد.
محاکمه: آیشمن در دادگاه اورشلیم، در محاصرهٔ پلیس اسراییل و ایستاده در جایگاه ضدگلوله
آیشمن در جایگاه متهمان در دادگاه عالی اورشلیم در تلآویو
گذرنامهٔ جعلی اسراییلی که برای خارج کردن آیشمن از آرژانتین به کار رفت.
آیشمن به مدت ۱۵ سال با هویت جعلی در آرژانتین زندگی و برای شرکت مرسدس بنز کار میکرد. در سال ۱۹۶۰ موساد در پی دریافت اطلاعات محرمانهای، گروهی را برای ربودن وی و انتقال دادن به اسراییل به منظور محاکمه، به بوئنوس آیرس اعزام کرد.
اسراییل در آغاز سعی کرده بود از طریق مذاکره با حکومت آرژانتین، آیشمن را تحویل بگیرد اما مذاکره به جایی نرسید.
سازمان اطلاعات و امنیت اسراییل که نگران بودن فرصت محاکمه از دست برود آیشمن را به دام انداخت و پس از بیهوش کردن او را به طور غیرقانونی با پرواز شرکت هواپیمایی العال اسراییل از آرژانتین خارج کرد.
آرژانتین که از نقض حق حاکمیت خود به خشم آمده بود به سازمان ملل شکایت کرد. گلدا مایر، نخستوزیر اسراییل هم در واکنش به این شکایت در ابتدا ادعا کرد که ربودن و انتقال آیشمن توسط شهروندان غیرنظامی انجام گرفته است نه مقامات دولتی. دولتهای آرژانتین و اسراییل بعداٌ به توافق رسیدند که هرگونه دعوای حقوقی در این مورد را خاتمه دهند.
روسها در ۲۷ ژانویهٔ ۱۹۴۵ آشویتس را آزاد کردند و با صحنههای وحشتناک وصفناپذیری مواجه شدند
طبق اطلاعات طبقهبندی شدهای که به تازگی انتشار یافته است آیشمن با نام جعلی ریکاردو کلمنت به خبرنگاران گفته بود که پس از فرار تاسف میخورد که چرا یهودیان بیشتری را طی طرح نسلکشی یهودیان از بین نبردهاند.
آیشمن در دههٔ ۱۹۵۰ گفته بود که بزرگترین اشتباهاش این بود که همهٔ یهودیان را نکشته بود. گفته بود: کارمان را خوب انجام نداده بودیم. میتوانستیم بیشتر مایه بگذاریم. مجری خشک خالی دستورها نبودم. اگر چنان آدمی بودم احمقی بیش نمیبودم. در عوض جزو تصمیمگیرندگان بودم. ایدهپرداز بودم.
در نوارهایی هم که به جا مانده به نظر میرسد که آیشمن به جنایاتی که مرتکب شده افتخار میکند چون یک کلمه هم اظهار تاسف نمیکند.
این نوارها را مجلهٔ اشپیگل آلمان به تازگی و پس از آن پیدا کرده است که سازمان امنیت آلمان ۴۵۰۰ پرونده راجع به آیشمن را منتشر کرد. این فایلها در حال حاضر در بایگانی فدرال آلمان در کوبلنتس قرار دارد.
کودکان پشت سیمهای خاردار در اردوگاه آشویتس واقع در جنوب لهستان
منبع: دیلی میل
نظر شما :