شجریان، زاده تاریخ

تاریخ ایرانی: محمد فاضلی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در کانال تلگرامی خود «دغدغه ایران» در یادداشتی به مناسبت هشتادمین زادروز استاد محمدرضا شجریان نوشت:

قله‌های تاریخ هنر و فرهنگ دست به دست هم می‌دهند تا خواننده‌ای بشود محمدرضا شجریان.

مولانا، حافظ، سعدی، سایه و مهدی اخوان ثالث و… باید سروده باشند؛ پایور، محجوبی، لطفی، علیزاده، شهناز، نی داود، کلهر، مشکاتیان و… باید ساخته و نواخته باشند؛ و زمانه باید چنان پرفراز و نشیب باشد که هوشمند مرد راه، ادراکش از تلخ و شیرین روزگار را به قالب الحان بریزد و جلوه کند، تا شجریان تاریخی زاده شود.

زمانه باید صد سال به حال و هوای مرغ سحر معنا بدهد تا خواننده‌اش آن معنا را بر فراز تاریخ، زمزمه کند، فریاد بکشد و دل و دماغ آدمیان را به سرزمین آزادی بکشاند.

دینداری و مظاهرش باید محل مناقشه شوند تا ربّنا به سیاست آغشته شود؛ و موسیقی رنگ اعتراض بگیرد تا معنا از زیبایی موسیقایی و دینداری فراتر رود.

زمانه باید تفنگ به دست بگیرد و خواننده بخواند «تفنگت را زمین بگذار» تا موسیقی رنگ و رِنگِ ضدخشونت بگیرد و کارکرد هنر با آزادگی درهم آمیزد.

و این‌گونه هزاردستان تاریخی زاده می‌شود، ایستاده بر قله‌ها و موسیقی «بیداد» می‌کند، خواننده «در خیال» آدمیان «سرو چمان» ی می‌شود که قصه‌های «دل مجنون» روایت می‌کند، «سرّ عشق» می‌گوید و آوازش گاه به گاه، از سه‌گاه تا راست پنجگاه، «چشمه نوش» می‌شود و صدایش روح‌الارواح برای خسته‌دلانی که سودای آن دارند تا «دل‌شدگان» باشند.

شجریان این‌گونه بر شانه غول‌ها، زاده تاریخ، هشتاد ساله می‌شود، اگرچه بسیار پیش از آن بر صحنه تاریخ هنر و جامعه ماندگار شده بود.

خدایش عزت، سلامت و رحمت عطا کند.