عزیزی: پس از دوره هفتم در مجلس شورای ملی نماینده منتخب مردم حضور نداشت
غلامرضا عزیزی افزود: یکی از کشورهای تأثیرگذار در پیدایش سیاست برقراری روابط خارجی ایران در دوره مورد بررسی، کشور آلمان به شمار می‌رود. در این دوران آلمان کشوری است که آرام آرام در بین اقشار مختلف مردم ایران، گرایش نسبت به توسعه روابط با آن کشور رو به گسترش بود. در این برهه از زمان روابط سیاسی و اقتصادی با آلمان که از سالیان پیش شروع شده بود، گسترش می‌یافت و این امر خود بر نقش و اهمیت مجلس در توسعه روابط با آلمان افزود.
وی تصریح کرد: با بررسی دوران ابتدایی حکومت رضاخان تا زمان سقوط وی و اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ متوجه گرایش وی به استبداد و دخالت در انتخابات نمایندگان می‌شویم به گونه‌ای که از مجلس هفتم به بعد هیچ نماینده منتخب مردم در مجلس حضور نداشت و همین باعث شد تصمیمات رضاشاه و دولت بر تصمیمات مجلس سایه بیاندازد و مجلس به یک نهاد تشریفاتی تبدیل شود.
وی به بررسی رابطه ایران و آلمان و نقش مجلس پرداخت و افزود: آشنایی ایران و آلمان از زمان صفویه شروع می‌شود و پس از دوره‌ای کمرنگ شدن رابطه در زمان قاجار، با انعقاد عهدنامه مودت مجدداً رابطه ایران و آلمان گسترش پیدا می‌کند و در مجلس نیز گرایش نمایندگان به برقراری رابطه با آلمان قابل مشاهده است
عزیزی به جریان قرار گرفتن عده‌ای از تجار آلمانی در لیست سیاه ایران اشاره کرد و گفت: در سال ۱۳۰۱ و پس از جنگ جهانی یک گروه هفتاد نفره از تجار فعال آلمانی در بازار ایران در لیست سیاه کشور ما قرار گرفته‌اند که نمایندگان با متهم کردن دولت قوام السلطنه به بهانه دست نشانده‌ای انگلیس از وی می‌خواهند لیست سیاه را لغو کند و سرانجام در اثر فشار آن‌ها قوام مجبور می‌شود ممنوع الورودی تجار المانی را ملغی اعلام کند.
عضو هیات علمی سازمان اسناد ملی ایران اضافه کرد: ساخت راه آهن ورود به صنعت هوانوردی، ورود به صنعت جنگ‌افزارسازی، ساخت مدرسه صنعتی در تهران و استخدام متخصصان آلمانی در ایران و قوانینی از این دست در مجالس ملی به تناوب تکرار می‌شود تا حضور هرچه بیشتر آلمانی‌ها در ایران را تسهیل کند که همزمان با این مسئله سیاست‌های باستان‌گرایی رضاخان شروع شده و همزمان با ظهور هیتلر به اوج می‌رسد.
وی ادامه داد: دولت از مجلس ششم به بعد به طور جدی سیاست خود را بر این قرار می‌دهد که مجلس را از نمایندگان ملت تهی کند و افراد خود را وارد آن سازد به گونه‌ای که با بررسی تمام قوانینی که از مجلس پنجم تا دوازدهم مصوب شده است متوجه می‌شویم ماهیت استبدادی حکومت رضاشاه و مهم‌تر از آن تثبیت حکومت استبدادی وی اجازه نمی‌دهد مجلس به عنوان یک نهاد موثر عمل کند.
در این مقاله موضع‌گیری‌های مجلس و مجلسیان و به‌ویژه تدوین قوانین در رابطه با آلمان و اتباع آن کشور و دلایل و نتایج آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت و بیان خواهد شد که با گسترش استبداد در کشور و نفوذ شاه در انتخاب نمایندگان مجلس، مجلس قانونگذاری نتوانست به صورت نهاد مؤثری عمل کند.
منبع: سایت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
نظر شما :