خسارت ۳۰۰ میلیارد تومانی سیل به آثار تاریخی کشور
به گزارش ایلنا، به گفته او، تاکنون براساس بررسی‌ها و پایش‌های انجام شده معادل ۳۰۰ میلیارد تومان برای مرمت و نجات‌بخشی آثار تاریخی کشور بودجه نیاز است: «مبلغی را که برای انجام اقدامات اضطراری نیاز است، به عنوان خسارت وارده اعلام کرده‌ایم؛ چراکه خسارت وارده به مواد تاریخی و میراث فرهنگی قابل محاسبه نیست. در واقع نمی‌توان قیمتی روی تاریخی و میراثی که تخریب شده است، گذاشت.»
با توجه به آسیب‌هایی که بر اثر سیل و بارندگی متوجه میراث جهانی در استان خوزستان است، کارشناسی از یونسکو برای بررسی وضعیت موجود به ایران سفر خواهد کرد. طالبیان در این باره گفته: «از آنجا که او متخصص رانش‌های صخره‌ای است به خوزستان سفر خواهد کرد.» وی افزود: «گزارش‌هایی از وضعیت میراث جهانی ایران که در فهرست یونسکو ثبت شده‌اند و بخش‌هایی از میراث فرهنگی که در فهرست ثبت موقت هستند به یونسکو اعلام شده و در انتظار نظر آن‌ها هستیم. در این میان برای گنبد قابوس نیز این احتمال وجود دارد که اگر نیاز باشد، کارشناسی دیگر از یونسکو به ایران بیاید.»
طالبیان اما محوطه‌ها و تپه‌های تاریخی را شامل اعداد و ارقام اعلام شده نمی‌داند و تاکید می‌کند: «به دلیل قرار داشتن این محوطه‌ها در آب، هنوز کارشناسان موفق به بررسی و پایش آن‌ها نشده‌اند.»
وی بناهای تاریخی قرار گرفته در بستر رودخانه را به دو بخش تقسیم می‌کند و می‌گوید: «این سازه‌ها یا پل‌های سالمی هستند که هنوز اجزای خود را حفظ کرده و یکپارچه‌اند که آسیب کمتری دیده‌اند، مانند پل «گپ» در لرستان که دچار فرسایش شده و تخریب‌های کوچکی در آن رخ داده، اما خوشبختانه ساختار بنا آسیب ندیده است.»
طالبیان بخش دوم این آثار تاریخی را بر اساس وضعیت پل ساسانی دزفول توضیح می‌دهد و با بیان اینکه مشکلاتی برای این پل در سیلاب ایجاد شده، بیان می‌کند: «از سوی دیگر برخی از سازه‌ها نیز از ساختار قدرتمندی برخوردار بوده‌اند، مثل پل «گاومیشان» که بزرگترین دهانه ساختاری در مرز ایلام و لرستان را دارد.»
او هر چند در حال حاضر وضعیت اکثر پل‌های تاریخی را سالم تشریح می‌کند اما ادامه می‌دهد: «با این وجود قطعه‌هایی از این پل‌ها یا از بدنه یا لایه‌هایی از آن‌ها جدا شده‌اند و به مرمت اضطراری نیاز دارند. البته «پل تاریخی کشکان» به جز پایه قاجاری که سیلاب آن را برد و یکی از پایه‌های اصلی که زیر آن به واسطه آب شسته و کج شده و به اقدامات مهندسی فنی نیاز دارد، وضعیت بهتر و ثابت‌قدم‌تری دارد.»
به گفته وی پل «افرینه» در لرستان هر چند تاکنون خود را نگه داشته اما دچار فرسایش شده است، همچنین قسمت ساسانی پل شکسته یا «پل‌دختر» که در سیلاب بوده‌اند، واژگون شده و آسیب دیده‌اند.
معاون سازمان میراث فرهنگی همچنین به ریزش خاک‌های دستی تپه باستانی اطراف قلعه فلک‌الافلاک اشاره می‌کند و می‌گوید: «دیوارهای حفاظتی قلعه نیز در برخی نقاط ترک خورده‌اند و هنوز نمی‌توان درباره ساختار برج و وضعیت احتمالاً نگران‌کننده آن حرف زد، البته اطراف آن نیاز به اقدامات اضطراری، پایش و تثبیت دارد و باید آزمایش‌های خاصی روی آن انجام داد.»
وی اما سازه‌های آبی که این روزها زیر آب رفته‌اند را بناهایی با ملات و ساختار تاریخی می‌داند و می‌گوید: «بسیاری از این بناها با ساروج هستند و ریشه اصلی آن‌ها با آب در ارتباط است که معمولاً هر چه در آب باشند، محکم‌تر می‌شوند، بنابراین خوشبختانه برای آن‌ها مسأله‌ای به وجود نمی‌آید، مگر اینکه زیر پایه شسته شده یا برای بستر رودخانه مشکلی ایجاد شده یا اثر کج شده باشد.»
او «پل کشکان» را در این شرایط توصیف می‌کند و ادامه می‌دهد: «تمام سنگ‌های تراش‌خرده رو و سنگ‌های پایه، به هیچ وجه تکان نخورده‌اند، یعنی این پل تاریخی در ارتباط با این همه سیلاب با هیچ مسأله‌ای مواجه نشده است.»
معاون میراث فرهنگی همچنین این آسیب را متوجه آثار تاریخی می‌داند که با مصالح غیرتاریخی مانند ملات‌های سیمانی، مرمت شده و اجراهای ضعیفی داشته‌اند و بیان می‌کند: «قطعاً این آثار، با مشکلات بیشتری همراه خواهند بود، چون هر اثر تاریخی در هر نقطه با مصالح خود هماهنگ باشد، می‌تواند یکپارچگی خود را حفظ کند، چون در ارتباط با آب است.»
وی امیدوار است تا ساختار سازه پل‌های تاریخی مانند «آق‌قلا» و دیگر پل‌ها، بعد از فروکش‌کردن سیلاب، حفظ شده باشد و می‌افزاید: «با کمتر شدن سیلاب باید بررسی دقیق‌تر انجام شود تا اگر پایه و ملاتی سست شده، اقدامات اضطراری نحات‌بخشی انجام شود.»
معاون میراث فرهنگی درباره تخریب ۷۰ درصدی یخچال «میرفتاح» در همدان نیز می‌گوید: «باید در زمان اعلام بحرانی مانند سیلاب، سیستم‌های هدایت آب در یخچال تاریخی همدان را بررسی می‌کردند، بارندگی از بالا و حجم آب به صورت ناگهانی باعث تخریب بخش زیادی از بنا شده است.»
طالبیان اما درباره وضعیت آثار تاریخی و جهانی خوزستان به ایسنا می‌گوید: «هنوز از شوشتر مشکل حادی گزارش نشده است، اما خطر همچنان وجود دارد، چون امکان بررسی موشکافانه صخره را که قبلاً رانش داشته و ترک دارد، نداشته‌ایم.»
با این حال ولی تیموری، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی در برنامه زنده تلویزیونی شبکه خبر گفته بخش عمده‌ای از آثار تاریخی ۱۹ استان دچار آسیب شده و بنا بر بررسی‌ها حدود ۲۵۲ میلیارد تومان خسارت به آثار تاریخی وارد شده است.
دلاور بزرگ‌نیا، مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران هم به خسارت ۴ میلیارد تومانی بارندگی‌ها به بناهای تاریخی پایتخت خبر اشاره کرده و گفته «به دلیل شدت بارش‌های اخیر و جاری شدن سیل آب‌ها در مسیر رودخانه‌ها آسیب‌هایی به پل تاریخی بخش کن، پل نمرود شهرستان فیروزکوه، پل شاه‌عباسی شهرستان پردیس وارد شده است.»
نظر شما :