اوباما در هیروشیما دلجویی کرد اما عذرخواهی نکرد
اوباما اولین رئیس‌جمهور آمریکاست که از زمان بمباران اتمی هیروشیما در بیش از هفتاد سال پیش، به این شهر سفر می‌کند. شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن و میزبان نشست سران گروه ۷ اوباما را در سفر به هیروشیما همراهی کرده است.
ستون یادبود قربانیان بمباران اتمی هیروشیما در پارکی به همین نام و در نزدیکی ویرانه یکی از ساختمان‌هایی قرار دارد که در جریان بمباران این شهر آسیب دید و به همان صورت حفظ شده است. رئیس‌جمهور آمریکا پیش از نثار حلقه گل در پای ستون یادبود بمباران هیروشیما، سخنانی ایراد کرد.
اوباما گفت: «۷۱ سال قبل در صبح روشن آفتابی، مرگ از آسمان فرو افتاد و جهان تغییر کرد. برق نوری و دیواری از آتش شهر را نابود کرد و نشان داد بشر وسایلی دارد که می‌تواند خودش را نابود کند. چرا ما به این محل آمده‌ایم؟ به هیروشیما آمده‌ایم؟ ما به اینجا آمدیم تا درباره نیروی وحشتناکی که در گذشته نه چندان دور رها شد، بیاندیشیم.»
وی افزود: «ما برای سوگواری کشته‌شدگان شامل ۱۰۰ هزار مرد، زن و کودک ژاپنی، هزاران کره‌ای و حدود ۱۰ آمریکایی که زندانی بودند، آمده‌ایم. روح آن‌ها با ما سخن می‌گوید. از ما می‌خواهند به دورمان بنگریم و خودمان را و آنچه را که می‌توانیم باشیم ارزیابی کنیم.»
اوباما در ادامه گفت باید با تلاشی مستمر برای نابودی سلاح‌های اتمی تلاش کنیم. وی افزود: «ممکن است نتوانیم ظرفیت شرورانه بشر را از بین ببریم. از این رو کشورها در اتحادی که تشکیل داده‌اند، باید وسایل دفاع از خود را داشته باشند اما، این کشورها مانند کشور خود من دارای زرادخانه اتمی هستند و باید شهامت داشته باشیم تا جهانی عاری از سلاح اتمی بسازیم.»
به گزارش صدای آمریکا، اوباما در دفتر یادبود هیروشیما نوشت: «ما اکنون رنج جنگ را می‌شناسیم. بیایید، در کنار هم، برای گسترش صلح و پیگیری برای جهانی عاری از سلاح‌های هسته‌ای، جرات به خرج دهیم. شاید این هدف در طول عمر من محقق نشود اما، تلاش پیگیر می‌تواند از فاجعه‌ای دیگر اجتناب کند. می‌توانیم مسیری را تعیین کنیم که به نابودی این زرادخانه بینجامد. می‌توانیم از گسترش آن به کشورهای دیگر جلوگیری کنیم و از دسترسی بنیادگرایان به مواد مرگبار جلوگیری کنیم و این نیز کافی نیست. زیرا امروز در سراسر جهان می‌بینیم چگونه حتی با بدترین سلاح‌ها و بمب‌های خوشه‌ای در سطح وسیعی مرتکب خشونت می‌شوند.»
وی افزود: «باید ذهنیت خودمان را از جنگ برای اجتناب از تنش‌ها، به کاربرد دیپلماسی تغییر دهیم و برای پایان دادن به تنش‌ها، پس از آنکه بروز کردند، تلاش کنیم.»
اوباما پیش‌تر گفته بود که به تمام کسانی که در طول جنگ دوم جهانی جان باختند ادای احترام می‌کند اما از بمباران اتمی ژاپن پوزش نخواهد خواست. برخی ناظران گفته‌اند با توجه به رفتار ژاپن در طول جنگ جهانی دوم و سال‌های قبل از جنگ و دیدگاه بسیاری از آمریکاییان، به خصوص نظامیان شرکت‌کننده در جنگ جهانی دوم و بازماندگان آنان نسبت به رژیم نظامی‌گرای آن کشور در آن زمان و همچنین دیدگاه بعضی ملت‌های منطقه، پوزش‌خواهی رئیس‌جمهور آمریکا منطقی به نظر نمی‌رسید. همچنین گفته می‌شود که مقامات کاخ سفید به منتقدان سفر اوباما اطمینان داده بودند که او در مورد مساله ضرورت بمباران اتمی هیروشیما اظهارنظری نخواهد کرد.
به گزارش بی‌بی‌سی، اوباما اوایل هفته جاری در سخنانی در جمع سران گروه ۷ در مورد سفر به هیروشیما گفت: «مایلم با این سفر یک بار دیگر بر خطری بسیار ملموس و واقعی تاکید بگذارم و ضرورت اقدام عاجل در این زمینه را یادآور شوم.» وی افزود: «سفر ما به هیروشیما بر دیدگاه مشترکمان در مورد لزوم ایجاد جهانی عاری از تسلیحات اتمی تاکید خواهد گذاشت.»
سفر اوباما به هیروشیما حدود هفتاد سال پس از بمباران این شهر و حدود هفت سال پس از سخنرانی تاریخی او در پایتخت جمهوری چک صورت می‌گیرد که در آن، از خلع سلاح اتمی جهان حمایت کرد و آن را هدفی متعالی برای تمامی کشورها دانست. سخنرانی پراگ از جمله دلایلی بود که باعث شد باراک اوباما به دریافت جایزه صلح نوبل نائل شود.
در روز ۶ اوت سال ۱۹۴۵، حدود سه ماه پس از تسلیم آلمان در جنگ دوم جهانی و در حالیکه جنگ در جبهه ژاپن همچنان ادامه داشت، شهر هیروشیما توسط یک بمب‌افکن آمریکایی هدف بمباران اتمی قرار گرفت. در اثر این حمله اتمی، ۱۴۰ هزار نفر، یعنی حدود نیمی از ساکنان شهر، در جریان بمباران، یا به خاطر قرار گرفتن در معرض تشعشعات اتمی، در روزها، ماه‌ها و سال‌های بعد جان خود را از دست دادند.
سه روز بعد از بمباران هیروشیما، آمریکا به منظور وادار کردن دولت ژاپن به تسلیم در جنگ، شهر ناگازاکی را نیز بمباران اتمی کرد و کوتاه مدتی پس از آن، امپراتور وقت ژاپن، در سخنانی اعلام کرد که به منظور حفظ نسل مردم کشورش، به صلح بدون قید و شرط با متفقین گردن نهاده است.
اوباما در مصاحبه‌ای که روز گذشته در یک روزنامه ژاپنی منتشر شد، گفت که «هیروشیما به ما یادآور می‌شود که بدون توجه به انگیزه جنگ یا کشورهای درگیر در آن، جنگ همیشه با رنج و مصیبت ناگفتنی غیرنظامیان بی‌گناه همراه است.»
به گزارش منابع خبری، بسیاری از مردم هیروشیما از سفر باراک اوباما و ادای احترام به قربانیان بمباران اتمی ابراز خوشنودی کرده‌اند و هنگام حضور وی در پارک یادبود، به ابراز احساسات پرداختند.
سفر اوباما به هیروشیما با مخالفت برخی کشورهای منطقه هم که در جریان جنگ دوم و سال‌های قبل از آن هدف حمله و اشغال ارتش ژاپن قرار گرفته بودند، مواجه شده است.
خبرگزاری رسمی کره شمالی با انتشار تفسیری، سفر اوباما به هیروشیما را «محاسبه سیاسی کودکانه» توصیف کرده و نوشت که هدف از آن، «پنهان کردن فطرت واقعی رئیس‌جمهوری آمریکا به عنوان یک مجنون طرفدار جنگ اتمی است.»
در چین، روزنامه دولتی «چاینا دیلی» تلویحاً بمباران اتمی هیروشیما را موجه دانست و با منعکس کردن نظر کسانی که معتقدند این اقدام باعث کوتاه شدن جنگ و جلوگیری از خسارات بیشتر آن شد، جنگ‌طلبی و روش‌های غیرمتعارف رزمی نیروهای ژاپنی در آن زمان را علت توسل به بمباران اتمی توصیف کرد. این مطلب با عنوان «بمباران اتمی تقصیر ژاپن بود» منتشر شده است.
در عین حال، گروهی از شهروندان کره که خود یا خویشاوندانشان در جریان بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی کشته یا زخمی شدند، در حمایت از سفر اوباما به هیروشیما در پارک یادبود این شهر تجمع کردند و خواستار پوزش‌خواهی آمریکا از مردم ژاپن و سایر آسیب‌دیدگان از حمله اتمی سال ۱۹۴۵ شدند. برخی از مخالفان حضور نظامی آمریکا در ژاپن هم با برگزاری تظاهراتی در همین پارک، نسبت به سفر اوباما به هیروشیما اعتراض کرده‌اند.
به گزارش دویچه‌وله، از نخستین روز اعلام برنامه اوباما برای بازدید از هیروشیما بحث‌های داغی در واشنگتن و توکیو ایجاد شد. در واشنگتن این نگرانی وجود داشت که این بازدید به عنوان عذرخواهی در نظر گرفته شود. در صورتی که بسیاری از ناظران صرف حضور اوباما حتی بدون عذرخواهی یا بازبینی تصمیم آمریکا برای حمله اتمی به ژاپن را برای ساخت جهانی عاری از سلاح‌های اتمی پراهمیت ارزیابی می‌کنند.
با این همه بسیاری بخصوص آسیب‌دیدگان و بستگان قربانیان بمباران هیروشیما و ناگازاکی انتظار عذرخواهی دارند. یک قربانی ۷۳ ساله که هنگام این حمله کودکی نوپا بوده و اکنون به سه نوع سرطان مبتلاست به خبرگزاری رویترز گفته است: «من می‌خواهم که اوباما عذرخواهی کند. تنها در این صورت احتمال دارد دردهای من کمی آرام شود.»
همین فرد پس از آنکه اوباما سخنرانی خود را ایراد کرد، گفت که اظهارات اوباما را به عنوان عذرخواهی در نظر گرفته است. او گفت: «فکرش را نمی‌کردم که او در اظهاراتش این همه پیش رود. حس می‌کنم به نوعی نجات یافته‌ام. برای من این بیش از کافی بود.»
اوباما بعد از سخنرانی‌اش با دو تن از جان به‌دربردگان بمباران‌های اتمی هیروشیما و ناگازاکی صحبت کرد. او یکی از آن‌ها را که ۷۹ ساله است و هنگام صحبت به گریه افتاده بود در آغوش گرفت.
نظر شما :