نگاهی به سخنان اخیر حدادعادل/ در دوران پهلوی کدام مجلس منحل شد و چرا؟
«به گزارش خبرگزاری فارس از خرمشهر، غلامعلی حدادعادل در همایش میثاق منتخبان مجلس نهم با آرمان‌های امام، شهدا و مقام معظم رهبری با تاکید بر نقش مردم در انتخاب نمایندگان مورد نظر خود، خاطرنشان کرد: در فاصله زمانی ۷۰ سال از دوران مشروطیت تا انقلاب اسلامی بجز یکی دو مورد مابقی هیچ‌گاه نمایندگان مجلس نمایندگان واقعی مردم نبودند. وی تصریح کرد: در دوران قبل از انقلاب یک بار فردی در کاشان با رای مردم به مجلس راه یافت اما حکومت رضا شاه حاضر نشد حتی این یک نفر را تحمل کند و بعد از گذشت یک ماه از شروع مجلس، کل مجلس منحل اعلام شد.»
بعد از مشاهده سخنان آقای حدادعادل بررسی کوتاهی در تاریخ مجالس شورای ملی کردم که نتیجه آن از نظرتان می‌گذرد. البته این احتمال هم هست که سخنان دکتر حداد درست منعکس نشده یا ایشان که چهره‌ای فرهنگی و دانشگاهی هستند، منظور دیگری داشته‌اند که در این صورت از بیان آن خرسند می‌شوم.
طبق اسناد و مکتوبات تاریخی معتبر از جمله کتابخانه مجلس، موسسه پژوهش‌های سیاسی و... نخستین جلسه رسمی مجلس شورای ملی در تاریخ ١٣ مهرماه ١٢٨۵ خورشیدی در زمان مظفرالدین شاه تشکیل شده و بعد از دو سال توسط محمدعلی شاه به توپ بسته شد! مجلس دوم و سوم هم هر کدام بعد از حدود یک سال یکی به خاطر اولتیماتوم دولت روس و دیگری به خاطر جنگ جهانی اول منحل شدند.
اما بعد از آن از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۳۹، مجالس چهارم تا نوزدهم تشکیل شده که اکثرا دو ساله بوده و اواخر، سه یا چهار ساله شد. البته یک سال بعد از شروع کار مجلس هفدهم، به دنبال درگیری مصدق با مخالفان، وی در ١٢ مرداد ١٣٣٢ طی رفراندومی دوره هفدهم مجلس شورای ملی را منحل و شروع انتخابات دوره هیجدهم موکول به اصلاح قانون انتخابات کرد.
اما به نظر می‌رسد مقصود دکتر حدادعادل انتخابات مجلس بیستم بوده است. در این دوره اللهیار صالح از کاشان انتخاب شد و در سال ۱۳۳۹ به مجلس هم رفت، اما سال ۱۳۴۰ مجلس منحل شد که البته برخلاف گفته دکتر حداد به خاطر کاشان منحل نشد، بلکه چون گفته می‌شد تقلب شده، منحل شد.
به نوشته سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تقلب در این دوره از انتخابات به حدی بود که علاوه بر اعتراض رجال سیاسی، شاه نیز به آن اعتراض کرد و آن را دستاویز قرار داده و در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۴۰ فرمان انحلال مجلسین (سنا و شورای ملی) را صادر کرد.
مجالس بیست و یکم تا بیست و چهارم نیز هر یک ۴ سال فعالیت کردند و آخری با پیروزی انقلاب اسلامی عملا منحل شد.
در زیر گزارش سایت ۱۵ خرداد را از رخدادهای ۳۱ فروردین ۱۳۴۰ (آستانه انحلال مجلس بیستم) بخوانید:
● صبح امروز در دانشگاه تهران اعلامیه‌هایی پخش شد که طی آن از دانشجویان دعوت شده بود برای استماع سخنان اللهیار صالح و پشتیبانی از او در میدان بهارستان اجتماع کنند. تعدادی از این اعلامیه‌ها پشت شیشه کلاس‌های درس دانشکده‌ها، چسبانده شده بود. دانشجویان از ساعت ۷:۳۰ به طرف میدان بهارستان حرکت کردند. به گزارش خبرنگار روزنامه کیهان دانشجویان که در ضلع جنوبی میدان بهارستان اجتماع کرده بودند پلاکاردهایی با این شعار‌ها با خود در دست داشتند: «ما از اللهیار صالح، تنها نماینده واقعی مجلس پشتیبانی می‌کنیم / مجلس بیستم ننگ مشروطیت ایران است/ جبهه ملی پیروز است.»
از ساعت ۹ صبح به جمعیت افزوده شد و عده‌ای نیز به طرف ضلع شمالی میدان و عده دیگری به طرف ضلع جنوبی ـ مقابل در ورودی مجلس شورای ملی ـ رفتند. در این هنگام سرگرد ناصر شهرستانی ـ رییس کلانتری دوـ به همراه گروهی پاسبان نیز وارد میدان شدند. علاوه بر دانشجویان گروهی از بازاری‌ها نیز از طرف میدان سرچشمه به میدان بهارستان وارد شدند. در این هنگام یکی از دانشجویان بلندگویی آورد و عده‌ای فریاد زدند: «ننگ به این مجلس فرمایشی/ مجلس بیستم قلابی است.»
خبرنگار روزنامه اطلاعات هم در گزارشی از اجتماع دانشجویان در میدان بهارستان نوشت در میان آن‌ها عده‌ای دختر دانشجو نیز دیده می‌شد. آنان مرتب شعار می‌دادند: «پیروز باد جبهه ملی/ جبهه ملی پیروز است/ مجلس بیستم باید منحل شود/ اللهیار صالح پیروز است.»
به گزارش خبرنگار روزنامه پیغام امروز دانشجویان در پایان اجتماع خود در میدان بهارستان قطعنامه‌ای به این شرح صادر کردند: «۱- مبارزات ملت ایران با انتخابات آغاز نشده است و با انتخابات پایان نمی‌یابد. ۲- مبارزات تا آزادی کامل به دست نیاید ادامه خواهد یافت. ۳- انتخابات دوره بیستم در محیط خفقان بوده است و مجلس باید منحل شود. ۴- از اللهیار صالح نماینده واقعی ملت ایران پشتیبانی می‌شود.»
● در جلسه علنی امروز مجلس شورای ملی اللهیار صالح ـ نماینده کاشان ـ با پرونده‌ای قطور پشت تریبون رفت و در سخنانی با اعتبارنامه وکیل اول تهران ـ جمال اخوی ـ مخالفت کرد. سپس اخوی در سخنانی از خود دفاع کرد. در پایان اخذ رای نسبت به اعتبارنامه اخوی با ورقه به عمل آمد و در نتیجه اعتبارنامه اخوی با ۱۱۴ رای موافق، یک رای مخالف و دو رای ممتنع به تصویب رسید.
● اللهیار صالح پس از خروج از مجلس شورای ملی، بدون توجه به درخواست رییس گارد مجلس که از او خواسته بود از در پشت مجلس خارج شود، به میدان بهارستان رفت و دختران دانشجو تاج گلی به گردن او آویختند.
● سخنان اللهیار صالح و اجتماع امروز دانشجویان در میدان بهارستان در اسناد سفارت امریکا ثبت شد. آن‌ها نوشتند طرفداران جبهه ملی که از برنامه سخنرانی اللهیار صالح آگاه بودند در مقابل مجلس اجتماع کردند و حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر که ظاهراً دانشجو بودند تظاهرات پر سر و صدا ولی منظمی برپا کردند.
منبع: بازتاب امروز
نظر شما :