حداد عادل: شیخ فضل‌الله نوری در تاریخ معاصر به حاشیه رانده شد

۱۰ اسفند ۱۳۹۰ | ۱۹:۱۱ کد : ۱۸۹۰ از دیگر رسانه‌ها
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بعد از انقلاب همه احساس کردند که بدون کار در تاریخ و به ویژه تاریخ معاصر نمی‌توان از انقلاب دفاع کرد، گفت: در تاریخ معاصر ایران و مشروطه، شخصیت‌هایی توسط مورخان به حاشیه رانده شدند که از جمله آن‌ها شیخ فضل‌الله نوری است.

 

به گزارش خبرگزاری مهر، یادواره علمی مرحوم استاد علی ابوالحسنی (منذر) نویسنده و مورخ معاصر به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عصر روز سه شنبه ۹ اسفند در محل این پژوهشگاه برگزار شد.

 

در این مراسم دکتر غلامعلی حداد عادل رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ضمن تسلیت به مناسبت درگذشت استاد ابوالحسنی گفت: برای ادای احترام به آن مرد ارجمند در این مجلس هستم و قاصر هستم درباره ایشان چنانکه سزاوار اوست سخن بگویم.

 

وی افزود: در طول سه دهه بعد از انقلاب، با یک چهره جدید در عالم روحانیت آشنا شدیم به نام ابوالحسنی. مهم‌ترین خصوصیت ایشان پرکاری ایشان بود. به طوریکه حداقل سالی یک کتاب از جانب ایشان برای اهل تحقیق عرضه می‌شد. وی تصریح کرد: خصوصیت دوم ایشان کم ادعایی و بی‌سر و صدایی ایشان بود. کمتر کسی به یاد دارد که مرحوم ابوالحسنی در جایی خودش را مطرح کرده باشد.

 

حداد عادل یادآور شد: خصوصیت سومی که در ایشان بود تنوع و وسعت میدان مطالعات و تحقیقات ایشان بود. ایشان از مفاهیم اخلاق اسلامی تا معارف اسلامی و تاریخ و ادبیات و حوزه‌های دیگر را مورد تحقیق و بررسی قرار می‌داد.

 

وی تصریح کرد: نفس توجه به تاریخ، حکایت از بصیرت و روزگار‌شناسی ایشان است. چون تاریخ در حوزه‌های علمیه به صورت یک درس تدریس نمی‌شده است. یکی از ضعف‌های ما در حوزه معاصر بی‌توجهی به تاریخ و تاریخ‌های موضوعی خاص بوده است که مرحوم مطهری نیز از ضعف توجه استادان فلسفه به تاریخ فلسفه در جایی شکوه می‌کند.

 

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی یادآور شد: این بی‌توجهی فقط در تاریخ فلسفه نبوده بلکه در حوزه‌های گوناگون از جمله سیاست این ضعف تاریخی خودش را نشان می‌دهد.

 

وی تصریح کرد: بعد از انقلاب همه احساس کردند که بدون کار در تاریخ و به ویژه تاریخ معاصر نمی‌توان از انقلاب دفاع کرد، لذا توجه به تاریخ زیاد شد. از جمله چهره‌هایی که کمک به رفع این نقیصه کرد مرحوم ابوالحسنی بود. او به تاریخ معاصر و مشروطه توجه کرد و به شخصیت‌هایی که مورخان چهره آن‌ها را مسخ کرده بودند عنایت خاص نشان داد که از جمله آن اشخاص شیخ فضل‌الله نوری است.

 

حداد عادل تأکید کرد: دستگاه پهلوی تصویر نادرستی از شیخ فضل‌الله نوری ارائه داده بود. بعد از انقلاب نیاز به بازنگری در تاریخ بود. مرحوم ابوالحسنی در این باب زحمت زیاد کشید. ایشان در مسائل مربوط به مدرس، تاریخ معاصر و بهائیت صاحب‌نظر بود.

 

وی با اشاره به اینکه ابوالحسنی کتابی درباره فردوسی نوشته گفت: ایشان کتابی درباره فردوسی به نام بوسه بر خاک پی حیدر نوشته است. در سال ۱۳۹۰ در فرهنگستان زبان و ادب فارسی هزاره فردوسی را جشن گرفتیم و برای مقاله‌ای به این کتاب رجوع کردم. در این کتاب اطلاعات ادبی و ادیبانه ارزشمندی یافتم. علاوه بر جنبه ادبی، این کتاب یک کار تحقیقی با انضباط دانشگاهی است که در آن غیرت دینی نیز نهفته است.

 

وی تصریح کرد: او در این کتاب چهره‌ای از فردوسی ارائه کرده که چهره واقعی فردوسی است و حق او را در واقع می‌گزارد. او با عشق و علاقه در رشته‌ای که در حوزه علمیه مطرح نبوده یعنی شاهنامه‌پژوهی اثری جدی و مستند نوشته است.

 

حداد عادل در ادامه شجاعت و جرأت را ویژگی دیگر مرحوم ابوالحسنی دانست و گفت: او نمونه یک مؤلف و محققی بود که مؤمنانه، با تقوا، با اخلاق و با احساس تعهد بود و از اینکه خلاف مشهور حرفی بزند ابایی نداشت و در واقع آنچه را حق می‌دانست بیان می‌کرد.

 

در ادامه این مراسم دکتر موسی نجفی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی به بررسی ویژگی‌های آثار مرحوم ابوالحسنی پرداخت و گفت: ابوالحسنی احترام فوق‌العاده‌ای به استاد خود مرحوم شیخ لنکرانی می‌گذاشت. از مقالات و آثار ایشان ارادت ایشان به مرحوم لنکرانی مشهود است.

 

وی تصریح کرد: مرحوم لنکرانی بعد ضد استعماری و ضد انگلیسی دارد و بین رجال آزادی‌خواه و رجال وابسته به انگلیس تفکیک قائل می‌شد. این بعد در مرحوم ابوالحسنی شدید است. مرحوم ابوالحسنی مبارزه با کسروی گروی، مبارزه با وهابیت و بهائیت در تاریخ را پیگیری کرد و در کار‌هایش دنبال کرد. «منذر» با آرای مطهری به نقد شریعتی پرداخت.

 

وی افزود: مرحوم ابوالحسنی در سال‌های دهه ۱۳۶۰ مطالبی را عنوان کرد که اهمیت آن را بعد از دوم خرداد شاهد هستیم. ایشان استقلال فکری در آثار خود داشت و با نگاه شیخ فضل‌الله نوری تاریخ مشروطه را نوشت چرا که او عاشق شیخ فضل‌الله نوری بود.

 

وی در پایان تأکید کرد: ابوالحسنی در کارهای تحقیقاتی خود از منابع دست اول استفاده می‌کرد و در یک فضای یک طرفه و در فضای شرق‌شناسی، شالوده‌شکنی کرد و این فضا را شکست و فضاهای زیادی را باز کرد.

کلید واژه ها: حداد عادل شیخ فضل الله نوری تاریخ نگاری منذر


نظر شما :