انتقاد بنیاد فردوسی از بی‌توجهی به ثبت مفاخر ایرانی در تقویم یونسکو/ مولانا را افغانستان، مصر و ترکیه ثبت کردند
به گزارش خبرگزاری ایسنا، محمدحسین طوسی‌وند، از اعضای هیأت امنای بنیاد فردوسی، در آغاز این نشست گفت: من سال‌هاست در برلین و آلمان زندگی می‌کنم، اما به خاطر پیوندهایی که با فرهنگ سرزمینم دارم و همچنین به خاطر علاقه زیادی که به ایران‌زمین دارم، زندگی‌ام را وقف فرهنگ و ادب فارسی کرده‌ام و اکنون هم به همین اعتبار در خدمت شما هستم.
در ادامه این نشست، یاسر موحدفر، دبیرکل بنیاد فردوسی، گفت: بنیاد فردوسی سازمانی مردم‌نهاد است که به هیچ نهاد و ارگانی وابستگی ندارد و فعالیتش را به طور رسمی از سال ٨۴ آغاز کرده است و دو نمایندگی رسمی دارد. اگرچه خیلی از بزرگان امکان‌هایی را که داشته‌اند، به نوعی در اختیار بنیاد فردوسی گذاشته‌اند؛ اما بسیاری به صورت سازمانی تعلقی به بنیاد فردوسی ندارند.
او افزود: بنیاد دارای شورای مرکزی است که اعضای آن پنج نفرند و حسین آقابزرگ از جمله کسانی بود که با بنیاد همکاری داشت و سال گذشته از دنیا رفت و برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره این استاد بزرگ، جایزه‌ای پژوهشی را راه‌اندازی خواهیم کرد.
موحدفرد گفت: بنیاد فردوسی همچنین تصمیم دارد جایزه بزرگ فردوسی را راه‌اندازی کند و این فعالیت‌ها و اقدام‌ها طی این سال‌ها در حالی صورت می‌گیرد که بنیاد هیچ‌گونه حمایت و بودجه دولتی نداشته است و اگر در این سال‌ها با نظم و پیگیری کار کرده‌ایم، به عشق فردوسی بزرگ بوده است و از جمله این اقدام‌ها که اتفاقی بزرگ است، ثبت هزارمین سال سرایش شاهنامه در تقویم ٢٠١٠ و ٢٠١١ سازمان جهانی یونسکوست؛ درحالی که ایران طی چهار سال گذشته، هیچ‌یک از رویدادهای فرهنگی و مفاخر ایرانی را در تقویم یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد) ثبت نکرده است و معلوم نیست آن‌هایی که این سال‌ها در خواب فرورفته بودند، چه پاسخی دارند. البته این را اضافه کنم که در این زمینه هیچ ادعایی نداریم و اقدام‌هایی که انجام شده است، به نام ایران تمام می‌شود.
دبیرکل بنیاد فردوسی خاطرنشان کرد: در طی این سال‌ها، ١٠ برنامه رسمی در کشورهای مختلف اروپایی برگزار کردیم؛ از جمله در کشور انگلستان برنامه‌های متعددی در دانشگاه‌های آن کشور درباره شاهنامه فردوسی برگزار شده است. همچنین این اواخر شاهد این بودیم پروفسور ملوین ٧٣٠ شاهنامه در سراسر جهان را در پروژه‌ای گردآوری و تدوین کرده است.
این اواخر کرسی شاهنامه‌پژوهی در دانشگاه کمبریج انگلستان نیز راه‌اندازی شده است و ما انتظار داریم این فعالیت‌ها با حمایت بیشتر در سال‌های آتی هم دنبال شود.
او در ادامه با انتقاد از بی‌توجهی به ثبت رویداد‌ها و مفاخر فرهنگی در تقویم سالانه سازمان جهانی یونسکو، تصریح کرد: هزارهٔ سرایش شاهنامه فردوسی با پیگیری‌های بنیاد فردوسی در تقویم ٢٠١٠ و ٢٠١١ یونسکو به ثبت رسیده، همچنین دو روز مانده به پایان مهلت ثبت رویداد‌ها در تقویم سازمان علمی، فرهنگی یونسکو، در حاشیهٔ همایش بین‌المللی خواجه نصیرالدین توسی موفق شدیم با همکاری دانشگاه خواجه نصیر، نام این چهره اندیشمند ایرانی را نیز در یونسکو ثبت کنیم. همچنین پیگیری ثبت هنر نقالی با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و خانه تئا‌تر و مرکز هنرهای نمایشی در بخش میراث معنوی ناملموس از دیگر اقدام‌هایی است که صورت گرفته است. ثبت ورزش‌های پهلوانی و زورخانه‌ای نیز از دیگر اقداماتی است که انجام شده و این امر نیز با همکاری فدراسیون ورزش‌های پهلوانی زورخانه‌ای میسر شده است.
موحدفرد در ادامه با استناد به تقویم سازمان جهانی یونسکو، با اعتقاد به اینکه در ثبت رویداد‌ها و مفاخر ایرانی در تقویم این سازمان علمی - فرهنگی جهانی کم‌کاری و سهل‌انگاری شده است، گفت: بر اساس مصوبات سازمان یونسکو، هر کشوری بر اساس سهمیه اجازه دارد چند رویداد و مفاخرش را ثبت جهانی کند و ایران طی چند سال اخیر یا اعلام کرده است نمونه‌ای برای معرفی ندارد و یا با تعلل، این فرصت از دست رفته است.
او افزود: در سال‌های ٢٠٠۴ و ٢٠٠۵، ۴۵ رویداد و مفاخر فرهنگی از کشورهای جهان در تقویم یونسکو ثبت شده است که هیچ‌کدام از این‌ها نشان از مشارکت ایران ندارد. در سال‌های ٢٠٠۶ و ٢٠٠٧ نیز کشورهای افغانستان، الجزایر، مصر، مراکش و تونس ششصدمین سالمرگ ابن خلدون را در تقویم یونسکو ثبت کردند، بدون اینکه ایران مشارکتی داشته باشد. همچنین هشتصدمین سالروز تولد مولانا با پیشنهاد و همکاری افغانستان، مصر و ترکیه در یونسکو ثبت شده و در این زمینه ایران هیچ‌گونه همکاری نداشته است. از طرفی در سال‌های ٢٠٠٧ و ٢٠٠٨ با پیشنهاد افغانستان و پشتیبانی ایران، سیدجمال‌الدین اسدآبادی به نام سیدجمال‌الدین افغانی در تقویم مفاخر یونسکو به ثبت می‌رسد. همچنین هشتصدوپنجاهمین سالگرد تولد سنایی غزنوی، با پیشنهاد افغانستان و حمایت و پشتیبانی ایران به ثبت رسیده است. در این سال از چهره‌های ایرانی، امام محمد غزالی و شیخ بهایی به ثبت می‌رسند و پدر شعر فارسی رودکی نیز با پیشنهاد تاجیکستان و حمایت و پشتیبانی ایران به ثبت می‌رسد.
دبیرکل بنیاد فردوسی در ادامه گفت: در این سال‌ها تنها سال‌های ٢٠١٠ و ٢٠١١ است که ایران با ثبت هزارمین سال سرایش شاهنامه و همچنین ثبت خواجه نصیرالدین توسی و هفتصدمین سالگرد وفات قطب‌الدین شیرازی و سیبویه بیشترین تعداد ثبت چهره‌ها و مفاخر فرهنگی را در تقویم یونسکو داشته است.
موحدفرد سپس به مصوبات اخیری که در کمیسیون فرهنگی مجلس و شورای اسلامی شهر تهران در حمایت از فعالیت‌های بنیاد فردوسی صورت گرفته است، پرداخت و نسبت به اجرا نشدن دستور محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، مبنی بر راه‌اندازی فرهنگسرای فردوسی انتقاد کرد.
او همچنین از تدوین کتابی در حوزه شاهنامه‌پژوهی خبر داد و متذکر شد: علاقه‌مندان به شاهنامه و شاهنامه‌پژوهان می‌توانند مقاله‌هایشان را برای بنیاد فردوسی به نشانی صندوق پستی ١۴١۵۵/٨٣٧۵ بفرستند.
در ادامه این مراسم، محمدحسین طوسی‌وند از بی‌توجهی به زادگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی و احیا نکردن روستای پاژ انتقاد کرد و متذکر شد: زادگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی وضعیت بدی دارد و ما در همه این سال‌ها تلاش داشتیم با اجرای طرحی، مجموعه تاریخی - فرهنگی توس را احیا کنیم. خاطرم هست در سال ١٣٧۵ در بازدیدی از آرامگاه فردوسی، توصیه شد مجموعه تاریخی توس احیا شود و پس از آن بودجه‌هایی به تصویب رسید؛ اما بخش زیادی از آن‌ها حیف و میل شد و کارشکنی‌های زیادی صورت گرفت و متأسفانه اکنون نه تنها به دست فراموشی سپرده شده است؛ بلکه مسؤولین محلی و استانی و از جمله فرماندار می‌گویند که هیچ طرحی برای احیای مجموعه تاریخی - فرهنگی توس ارائه نشده است؛ در حالی‌که این صحت ندارد و این اصلا خوشایند نیست مصوبه‌ای به تصویب برسد و بعد به دست فراموشی سپرده شود. به نظر می‌رسد این مسائل آنطور که باید، مورد توجه نیست. روشن است که ما هویت ایرانی - اسلامی داریم؛ البته که همه ما مؤمن به اسلام هستیم و بیشترین خدمات را ایرانیان به اسلام داشته‌اند، اما این دلیل نمی‌شود نسبت به هویت ملی خویش بی‌اعتنا باشیم. انتظار ما این است که به طور جدی‌تر به هویت ملی و شاهنامه به عنوان سند هویت ملی ایرانیان توجه شود.
سپس یاسر موحدفر در ادامه سخنان طوسی‌وند، عنوان کرد: پس از اعلام دستور برای احیای زادگاه و آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی، بودجه‌هایی به تصویب رسید؛ اما عملا نهادهای ملی و مسؤولین محلی علی‌رغم طرح‌های گوناگون ارائه‌شده، کاری را در این زمینه انجام ندادند و هر وقت هم بنیاد فردوسی این مطلب را پیگیری می‌کند، برخی از مسؤولان گله‌مند هستند که فعالیت‌های بنیاد فردوسی بسیار زیاد است. آن‌ها حتی به ما جایی برای فعالیت‌هایمان نمی‌دهند.
در ادامه این نشست، محمدحسین طوسی‌وند و یاسر موحدفر به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند و طوسی‌وند در پاسخ به سؤالی درباره راه‌اندازی شهرکی به نام فردوسی در محدودهٔ تاریخی توس، عنوان کرد: البته راه‌اندازی این شهرک یک مقولهٔ دیگر است که در شمال غرب مجموعهٔ فرهنگی - تاریخی توس واقع شده است و ما نسبت به این طرح اعتراض کردیم و اجرای آن را قابل دفاع و قابل قبول ندانستیم و به اعتقاد ما، ضرورت دارد خود مجموعه فرهنگی - تاریخی توس که زادگاه فردوسی است، احیا شود؛ منطقه‌ای که تمام تاریخ کهن ایران‌زمین در آن است و اکنون متأسفانه ارگ توس و بناهای دیگر این محدوده فرهنگی - تاریخی در حال خراب شدن و از بین رفتن است.
در ادامه، موحدفرد در پاسخ به سؤالی درباره اقدام‌ها و فعالیت‌های بنیاد فردوسی برای معرفی بیشتر «شاهنامه» به کودکان و نوجوان، به ارائه توضیحاتی درباره اقداماتی که در این زمینه انجام داده‌اند، پرداخت و متذکر شد: متأسفانه در فضایی که حمایت‌های حداقلی نیست، ما با تلاش‌های فردی و حمایت‌های اعضای هیأت امنا فعالیت می‌کنیم و اکنون بودجه اصلی بنیاد از طرف محمدحسین طوسی‌وند، میثم موحدفرد، بنده و یک عضو دیگر هیأت امنا تأمین می‌شود.
نظر شما :