انتشار نوار مکالمات حملات ۱۱ سپتامبر پس از ده سال
بابک واحدی
این نوارهای صوتی، که به سبب زنده‌بودنشان بسیار تکان‌دهنده هستند، تصویری روشن از ناباوری و سردرگمی مسئولان در آن لحظه و تلاش بی‌ثمر آن‌ها در درک و تصویر آنچه در روز یازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ اتفاق می‌افتاد، ارائه می‌کنند.
در یکی از این نوارها که نشریهٔ «راتگرز لا ریویو» متن آن را منتشر کرده است، جوزف کوپر مسئول کنترل پرواز در اداره هوانوردی فدرال امریکا (FAA) مرکز بوستون می‌گوید: «مشکلی پیش آمده... ما با یک هواپیمای ربوده شده سروکار داریم که دارد به سمت نیویورک می‌رود و لازم است که... لازم است که کسی یک هواپیمای اف ۱۶ یا چیز دیگری را آن بالا بفرستد تا به ما کمک کند.»
در آن سوی دیگر تلفن، یکی از مقامات فرماندهی دفاع هوایی امریکای شمالی (Norad)، از او می‌پرسد که «این‌ها در دنیای واقعی اتفاق می‌افتد یا یک تمرین است؟» کوپر جواب می‌دهد که «نه تمرین نیست، آزمایش نیست.» این تماس تلفنی در ساعت ۳۷: ۸ صبح به وقت محلی انجام شده است، یعنی پیش از آنکه هیچ‌یک از آن هواپیما‌ها به هدفشان رسیده باشند.
اگرچه بعضی از این نوارهای صوتی در یک دههٔ گذشته از پردهٔ اسرار بیرون آمده بودند، و در سال ۲۰۰۴ برخی از آن‌ها در جلسه کمیسیون رسیدگی به حملات یازده سپتامبر پخش شدند، اما چندتایی از آن‌ها برای نخستین بار است که از حالت محرمانه بیرون می‌آیند. این نوارها در کنار هم مدرکی شنیداری از ریز اتفاقاتی که در آن روز بر فراز آسمان امریکا در حال وقوع بود به دست می‌دهند. این نوارها در حدود دو ساعت را پوشش می‌دهند، از لحظه خروج هواپیمای پرواز شمارهٔ ۱۱ امریکن ایرلانز در ساعت ۱۳: ۸ به وقت محلی، تا لحظه ابلاغ دستور دیک چنی، معاون رئیس‌جمهور وقت این کشور، در ساعت ۳۲: ۱۰ صبح مبنی بر اینکه هواپیماهای مسافری را هم می‌توان هدف گلوله قرار داد.
در ساعت ۱۹: ۸ صبح، بتی اونگ، یکی از مهمانداران پرواز شمارهٔ ۱۱، نخستین نشانه‌ها را از ربوده شدن آن هواپیما در اختیار مسئولان امریکن ایرلانز قرار می‌دهد. وی می‌گوید: «کابین خلبان پاسخ نمی‌دهد... یکی از مسافران چاقو خورده است... نمی‌شود نفس کشید... فکر کنم هواپیما را ربوده‌اند.»
در ساعت ۰۱: ۹ یکی از مسئولان FAA مرکز نیویورک ، به مرکز فرماندهی این نهاد در هرندونِ ویرجینیا زنگ می‌زند تا بداند آیا می‌شود سریعاً به ارتش هشدار داده و از کمک آن‌ها بهره گرفت یا نه. وی بی‌مقدمه می‌پرسد: «با رئیس عملیات خود چک کنید. خبر دارید که آیا کسی آنجا هماهنگی‌ای به عمل آورده تا یک هواپیمای جنگنده برای کمک بفرستند یا نه؟ ما این‌جا با مشکلات زیادی روبرو هستیم و هر لحظه وضعیت خطرناک‌تر می‌شود.»
پیش از پایان این مکالمه تلفنی یکی از هواپیما‌ها به برج شمالی سازمان تجارت جهانی برخورد کرده بود و هواپیمای ربوده شدهٔ دیگر تنها چند ثانیه با برخورد با آن یکی برج فاصله داشت، ولی هیچ‌کس در FAA خبری از این رویداد‌ها نداشت.
صدایی از آن سوی تلفن می‌پرسد: «چرا؟ مگر چه شده؟» مدیر FAA در نیویورک پاسخ می‌دهد که «هر چه سریع‌تر کسی را که اختیار فرستادن جنگنده به هوا را دارد پای تلفن بیاور.»
در ساعت ۰۲: ۹، تماسی با اتاق رادار مرکز کنترل پرواز نیویورک برقرار می‌شود.
- «هی، می‌توانید همین الان از پنجره بیرون را نگاه کنید؟»
- «بله، می‌بینمش.»
- «می‌بینیش؟ می‌بینید، نگاه کنید، این یکی هم دارد به سمت ساختمان شیرجه می‌رود؟»
- «بله، سرعت زیادی هم دارد. حالا در چهارهزار و پانصد پایی است، در یک آن ۸۰۰ پا ارتفاع کم کرد.»
- «چه جور هواپیمایی است؟ می‌دانید، می‌توانید تشخیص دهید؟»
- «نمی‌دانم، الان می‌فهمم چه نوع هواپیمایی ست.»
آن‌ها نظاره‌گر شیرجهٔ هواپیمای یونایتد ۷۵ بودند که می‌رفت با برج جنوبی ساختمان‌های دوقلو برخورد کند.
در همین حین، صدایی در پس زمینه شنیده می‌شود که فریادزنان می‌گوید: «ای وای، یکی دیگه به ساختمون خورد. یکی دیگه محکم خورد تو ساختمون. یه هواپیمای دیگه زد به برج تجارت جهانی.» مدیر هم می‌گوید: «کل ساختمون داره می‌ریزه.»
بسیاری از این مدارک صوتی از زمان پایان کار کمیسیون بررسی یازده سپتامبر در اوت سال ۲۰۰۴ بایگانی شده بودند. جان فارمر، مدیر مدرسهٔ حقوق راتگرز که یکی از حقوقدانان حاضر در کمیسیون سال ۲۰۰۴ بود، بسیاری از این مدارک را که خود و شاگردانش بازبینی و طبقه‌بندی کرده‌اند، در کتاب خود منتشر کرده است.
نکتهٔ مهم این نوارها رد کردن ادعاهای مسئولان نظامی و دفاعی امریکاست که می‌گفتند هواپیماهای ربوده‌شده از جانب جنگنده‌های این کشور در حال تعقیب بودند. طبق اظهارات دیک چنی، وزارت دفاع و FAA، خلبانان جنگنده‌ها منتظر دستور جورج بوش، رئیس‌جمهور وقت امریکا بودند تا هواپیماهای مسافری ربوده شده را منهدم کنند. طبق آنچه در این نوارها آمده، تنها وقتی یکی از مسئولان هوانوردی و کنترل پرواز ارتش امریکا با FAA در واشنگتن تماس برقرار کرد که دریافت هواپیمای پرواز شمارهٔ ۷۷ امریکن ایرلانز که روی پنتاگون سقوط کرد، سی دقیقه پیش از آن ناپدید شده بود.
مایلز کارا، سرهنگ بازنشستهٔ ارتش و یکی از بازپرسان کمیسیون یازده سپتامبر که این نوارهای صوتی را یافته است، به نیویورک تایمز گفت: «داستان آن روز، روز یازده سپتامبر، بهتر از هر جایی در صداهای آن روز انعکاس یافته است.»
طبق گزارش نیویورک تایمز، دو عدد از این نوارها هنوز محرمانه هستند و به آن‌ها دسترسی نیست. یکی از این دو نوار متعلق به نیم ساعت پایانی پرواز شمارهٔ ۹۳ یونایتد است که در پنسیلوانیا سقوط کرد. مسافران این پرواز سعی کرده بودند با هجوم به کابین خلبان هواپیما را از دست ربایندگان درآورند و مانع حرکت آن به سمت واشنگتن شوند. این نوار به درخواست برخی از خانواده‌های قربانیان این پرواز منتشر نشده است. نوار دوم هم متعلق به یک کنفرانس محرمانه تلفنی است که دیک چنی و مقامات بلندپایهٔ کشوری و نظامی در آن حضور داشتند.
نظر شما :